Mahmut Hamsici – Ege Tatlıcı
Birleşik Devletleri’nde 1953 yılında yayın hayatına başlayan Playboy mecmuası, yıllar içinde çok büyük tiraj sayılarına ulaştı.
Çıplak bayan fotoğraflarıyla ünlü mecmua, çıktığı günden bu yana tartışmaların da odağında oldu.
Bir yandan ülkedeki bayan hareketi, bayan vücudunu nesneleştirdiği üzere tenkitlerle Playboy’ protesto ederken öbür yandan kimi kesitler ise Playboy’u özgürlükçü buluyordu.
Playboy, ABD’deki sayfalarında fotoğraflar dışında değerli kültür ve siyaset yazıları ile söyleşilere de yer verdi.
Hatta Malcom X’ten Martin Luther King Jr’a, Fidel Castro’dan Yaser Arafat’a kadar uzanan yelpazede siyasi figürler mecmuada yer aldı.
Playboy’un ünü vakitle ABD hudutlarını aşıp dünyaya yayıldı.
1980’lerden itibaren Türkiye’de de Playboy muadili mecmualar yayımlandı.
1982’de Erkekçe mecmuasıyla başlayan bu furya kapsamında Playboy’un Türkçe versiyonu da 1985’de yayına başladı.
Bu mecmualar Türkiye’de de büyük ilgi gördü ve ABD’de olduğu üzere yeniden makul tartışmaların konusu oldu.
Bu ortada ABD’deki Playboy’a misal olarak Türkiye’de de bu mecmualar, kültür ve siyaset yazıları ile söyleşiler yayımladı.
Bu kapsamda Uğur Mumcu’dan Aziz Nesin’e, Doğu Perinçek’ten İlhan Selçuk’a periyodun muhalif isimlerinin görüşlerine mecmua sayfalarında yer verildi.
1990’larda da yüksek tirajları süren bu mecmualar muzır neşriyat yasasının kısıtlamaları, cinsel içerikli yayınların CD, DVD ve sonra da internete kayması ile Türkiye’nin siyasal ortamı ve basındaki büyük değişimler üzere nedenlerin sonucu olarak piyasadan çekildi.
BBC Türkçe, Playboy’un Türkiye’deki yayıncılık hayatını bir periyot nasıl etkilediğini araştırdı.
Video-haberde görüşlerine yer verilen isimler ortasında Erkekçe, Playmen ve Penthouse mecmualarının kuruluş süreçlerinde yer alan gazeteci Mehmet Y. Yılmaz; 1980’lerden bu yana Türkiye’deki feminist hareket içinde etkin bir formda yer alan muharrir, gazeteci Ayşe Düzkan; kısa bir devir Playboy mecmuasında çalışan gazeteci, müellif, programcı Ömer Madra; bir periyot Nokta mecmuasında iktisat editörü olarak çalışan iktisatçı, muharrir Mustafa Sönmez ve bir devir Playboy’a dışarıdan yazan müellif, mütercim ve eleştirmen Sevin Okyay bulunuyor.
T24
