KENTSEV’in araştırmasına nazaran 33 milyon insanın yaşadığı İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve Kocaeli’de, içerisinde insanların yaşadığı yaklaşık 2,9 milyon konutun 17 yaş ve üzerinde olduğu tespit edildi. Yaşlı konut statüsünde olan ve risk kümesinde bulunan bu konutlarda ise 10,5 milyon insan yaşıyor.

Yaşlı konut stokunun bilhassa eski yerleşim yerlerinde ağır olduğunu kaydeden Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı Kurucusu ve İdare Heyeti Üyesi halinde Haldun Ersen, “Kentsel dönüşüm yalnızca İstanbul’u değil, tüm Türkiye’yi ilgilendiren bir durum. Yaklaşık 33 milyon insanın yaşadığı ülke nüfusunun yüzde 40’ının ikamet ettiği 6 büyük kentinin konut stokunu araştırdık. Zira, konutların yaşlanması ile zelzele ortasında direkt bir bağlantı var. Bu nedenle yaşlı konutları bertaraf edebilmemiz için bu araştırmayı ortaya koymamız değer arz ediyordu” dedi.

“Riskli yapı tespit yerine direkt güçlendirmeyi tercih edebilirsiniz”

Faya yakınlık durumuna nazaran riskin arttığını söyleyen Dr. Cem Yenidoğan, “Zemin, bina özellikleri ve mühendislik süreçleri hayli değer arz ediyor. Tasarım yaparken bizim için güvenlik, ekonomik ve estetik dediğimiz üç kavram kıymetlidir. Güvenliği sağlayamaya çalışırken ekonomiyi de düşünmek zorundayız. Bir bina sizi öldürmeden binayı boşaltmanıza fırsat sunuyorsa bizim için o bina vazifesini yerine getirmiştir. Zelzele yalıtımı ve sönümleyiciler üzere usulleri kullanabiliriz. Riskli yapı tespit yerine direkt güçlendirmeyi tercih edebilirsiniz. Çok düzgün yeri olan bir bölgedeki bina şayet yanlış mühendislik hizmeti aldıysa zayıf görülen bir bölgedeki binadan daha fazla hasar görebilir. Hakikat teşhis yapabilmek için binaya bakmak gerekmektedir” tabirlerini kullandı.

““İstanbul’daki 4,6 milyon konuttan 1,4 milyonu 17 yaş üzeri”

Haldun Ersen, araştırmaya ait şu bilgileri paylaştı:

“İstanbul’daki 4,6 milyon konuttan 1,4 milyonu, Ankara’da 1,8 milyon konuttan 540 bini, İzmir’de 1,5 milyon konuttan 510 bini, Bursa’da 940 bin konuttan 206 bini, Antalya’da 820 bin konuttan 106 bini ve Kocaeli’de 580 bin konutun 116 bini 17 yaş ve üzerinde bulunuyor.

TÜİK datalarına nazaran ise hane halkı ortalaması İstanbul’da 3,8, Ankara’da 3,6, İzmir’de 3,4, Bursa’da 3,7, Antalya’da 3,6 ve nazaran Kocaeli’de de 3,9 olarak açıklandı. Bu iki sayılar çarpıldığında, yaklaşık olarak İstanbul’da 5,3 milyon kişi, Ankara’da 1,9 milyon kişi, İzmir’de 1,7 milyon kişi, Bursa’da 765 bin kişi, Antalya’da 383 bin kişi ve Kocaeli’de 452 bin kişi riskli meskenlerde yaşıyor.”

Bilgi olmadan iyileştirmenin imkansız olduğuna dikkati çeken Ersen, “Daha evvelki yaptığımız araştırmada da ilçelerdeki hasarlı konut sayısını belirlemiştik. Araştırma yaptığımız altı kentte gerçekleşecek mümkün bir zelzelede ne kadar kişinin bu felaketten etkileneceğini ortaya koyduk. Konutla etkilenecek insan sayısı ortasındaki ilgi paralellik gösteriyor” diye konuştu.

“Türkiye’de konutların yüzde sekseni yaşlı”

Türkiye’nin zelzele riskinin büyük olduğu bir coğrafyada bulunduğunu lisana getiren Bahçeşehir Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Cem Yenidoğan, “İstanbul, içerisinde yaşayan nüfusla birlikte önemli bir riskle karşı karşıya. Bu riski azaltmak için çeşitli çalışmalar yapılıyor. Türkiye ve İstanbul bazında yaptığımız çalışmalarda konut yapı stokunun yüzde 80’inin 2000’li yıllarda yapıldığını görüyoruz. Konutlar nasıl yenilenebilir yahut güçlendirilebilir konusunda önemli çalışmalar yürütülmekte. Binaların tabanlarına ve orta katlarına yerleştirilen ileri teknoloji aygıtları sarsıntı olmadan evvel bir kolon görevi görüyor. Zelzele sırasında oluşabilecek hasarları minimize ederek yaşanabilecek kayıpları en aza indiriyor” dedi. (DHA)