Acıbadem Kayseri Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hatice Köse Özlece, Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) hastalığının kesin bir tedavisinin olmadığını söyleyerek, “Hastalıkta semptomlar başladığı vakit erken periyotta hastalarımıza müdahale etmeyi başarabilirsek bu ilerleyişi bir ölçü durdurabiliyoruz” dedi.
Acıbadem Kayseri Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Hatice Köse Özlece, ALS hastalığı ve tedavi formülleri hakkında bilgi verdi. ALS’nin motor nöron hücrelerinin ilerleyici bir rahatsızlığı olduğunu kaydeden Özlece, hastalığın nedeninin tam olarak bilinmediğini kaydetti. Özlece, “Bu hastalıkta birtakım genetik faktörlerin tesirli olduğu söyleniyor ancak tüm ALS’lerin sadece yüzde 5-10’u genetik nedenlerden oluşuyor. Bunun dışında ağır metaller, çok ağır fizikî aktivitenin ALS’ye neden olan etkenler ortasında olduğu düşünülüyor. Lakin maalesef bilimsel olarak oluşma nedenleri tam olarak ortaya çıkmış değil” dedi.
“İlk belirtiler elindekileri düşürme ve yürüme güçlüğü”
ALS’nin çok süratli ilerleyen bir hastalık olduğuna dikkat çeken Özlece, “ALS, merkezi hudut sisteminde, omurilik ve beyin sapının bulunduğu bölgedeki motor hudut hücrelerinin (nöronların) kaybı sonucunda oluşuyor. ALS’nin başlangıcında motor nöron hücreler hareketi denetim eden kaslara gerekli buyruğu veremediği için kaslarda güçsüzlük ve erimeler görülüyor. Hastalar bunu rastgele bir şey tutarken zorlanma, elinden birtakım unsurları düşürme ya da yürürken zahmet çekme biçiminde fark edebiliyor. Genelde de bu belirtileri yaşayanlar, yorgunum, halsizim ondan bu türlü oldu diye düşünüyor. Sonrasında bilhassa elin küçük kaslarında ve kimi kas kümelerinde erimeler meydana geliyor ve genelde hastalarımız bu kademede doktora başvuruyor” diye konuştu.
“Uyku, konuşma ve yutma bozuklukları karşımıza çıkabiliyor”
Kas seğirmelerinin de diğer bir belirti olduğunu tabir eden Özlece, “ALS’de motor hücreler etkilendiği için duygusal etkilenme beklemiyoruz. Uyuşma, karıncalanma ve ağrı üzere bulgular karşımıza pek çıkmıyor. Ağrısız, kas gücü kaybı, erimeler ve seğirmeler en çok karşımıza çıkan bulgular ortasındadır. Bu şikayetlerin dışında hastalarımızda uyku, konuşma ve yutma bozuklukları karşımıza çıkabiliyor. Konuşma ve yutmayla ilgili etkilenme de hastanın günlük ömrünü epey olumsuz etkileyebiliyor. Yeniden ALS’de beyinde çok bariz bir etkilenme olmadığı için de son devirlere kadar şuurda ve hafızada rastgele bir değişiklik, bozukluk görülmüyor” sözlerini kullandı.
“ALS’nin kesin bir tedavisi yok”
Hastalıkta erken periyoda dikkat çeken Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Özlece, “Semptomlar başladığı vakit erken devirde hastalarımıza müdahale etmeyi başarabilirsek bu ilerleyişi bir ölçü durdurabiliyoruz. Münasebetiyle bu türlü bir şikayeti olan bireylerin acil bir halde nöroloji doktoruna başvurması gerekiyor. Tanıyı da klinik bulgular ve hastaların muayenesi ile tıpkı vakitte kimi MR tetkikleri ve EMG dediğimiz hudut mesaj testleri ile koyabiliyoruz” dedi.
İlaç tedavisi ve antrenman
İlaç tedavisinin akabinde idman tedavilerinin de hastalıkla uğraşta kıymetli bir rol aldığını lisana getiren Doç. Dr. Hatice Köse Özlece, “ALS tanısı koyduktan sonra hastaların tedavisini süratli bir halde ilaçla tedavisi olarak başladıktan sonra da gerekli rehabilitasyonları programlamak gerekiyor. Rehabilitasyonları tertipli yaptırabildiğimizde hastaların bağımlılık mühleti azalıyor ve kendi kendine yetebildikleri müddet uzuyor. Münasebetiyle hastanın bir bütün olarak fizik tedavi, istikrar idmanları, yutma ve konuşma antrenmanları ve kasları güçlendiren idman tedavisi görmesi de hayli değerli kazanımlar sağlıyor” diye konuştu. (İHA)
T24
