Deloitte, bu yıl 10’uncusunu yayımladığı 2021 Y ve Z Nesli Araştırması’nın sonuçlarını açıkladı.
Deloitte’ten yapılan açıklamaya nazaran, Türkiye dahil toplam 45 ülkede Y neslinden 14 bin 655, Z neslinden 8 bin 273 kişi ile gerçekleştirilen araştırma, iştirakçilerin güçlerini siyasi iştiraki artırmak, harcamaları ve meslek seçimlerini bedelleriyle uyumlu hale getirmek ve kendileri için kıymetli olan toplumsal hususlarda değişimi yönlendirmek üzere manalı aksiyonlara kanalize ettiğini ortaya koyuyor. Bunun yanında evvelki yıllarda da olduğu üzere bu kuşakların işletmeler ve hükümetler üzere otoritelerden beklentileri, daha fazlasını yapmaları oluyor.
Gelir eşitsizliği ve işsizlik korkusu öne çıkıyor
Bu sene salgın şartlarında gelir eşitsizliği ve işsizlik kaygıları Y nesli için ferdî korkular listesinin başında yer alıyor. Bunu etraf sıkıntılarına odaklanma takip ediyor. Z jenerasyonu için de işsizlik ve gelir eşitsizliği tıpkı Y neslinde olduğu üzere öncelikli korkular olarak dikkati çekiyor.
Küresel iştirakçilere bakıldığında Y jenerasyonunun yüzde 41’i ve Z jenerasyonunun yüzde 46’sı birden fazla vakit kendini gerilimli hissediyor. Türkiye’de ise sırasıyla yüzde 51 ve yüzde 65 olan bu oranlar küresel ortalamanın daha üstünde seyrediyor. Gerilim sebeplerinin başında ise finansal durum, aile refahı ve iş imkanları geliyor.
Bunun yanında salgın tesiriyle gerilim düzeyi artan ve bu sebeple müsaade alma gereksinimi hisseden iştirakçilerin yüzde 58’i müsaade alma sebeplerini, ruh sağlıklarıyla ilgili karşılaşabileceklerini düşündükleri önyargılar sebebiyle yöneticilerine açıkça söz edemediklerini belirtiyor.
Ayrıyeten küresel iştirakçilerden “işverenim bu müddet boyunca zihinsel sıhhatimi destekleyecek adımlar attı” diyenlerin oranı Y nesli ve Z jenerasyonu için yüzde 38 oranında olurken, Türkiye’de bu oran yüzde 43 olarak ortaya çıkıyor. Bu da patronların sıhhati destekleme uğraşlarının yetersiz olduğunu gösteriyor. Bununla birlikte Y ve Z neslinin ortalama yüzde 38’i salgın sonrası için patronlarının çalışanların ruhsal ve fizikî sıhhatlerini destekleyecek siyasetler oluşturduğuna inanıyor.
Salgın ekonomik eşitsizlik konusundaki tasaları artırıyor
Salgın, Y ve Z neslinin finansal gelecekleri konusundaki belirsizliğin artmasına neden oluyor. Türkiye’deki iştirakçilerin neredeyse yüzde 60’ı finansal gelecekleriyle ilgili ‘sık sık endişelendiklerini yahut gerilime girdiklerini’ söylüyor. Ayrıyeten ankete katılanlar salgının finansal amaçlarını yine değerlendirmelerine ve değiştirmelerine de neden olduğunu belirtiyor.
Küresel olarak bakıldığında ise gelecekle ilgili Y jenerasyonu iştirakçilerin yalnızca yüzde 36’sı ve Z jenerasyonu iştirakçilerin yüzde 40’ı ferdî finansal durumlarının 2022’ye kadar güzelleşeceğine inanıyor.
Jenerasyonların şahsî finansal korkuların artmasının yanında daha büyük bir toplumsal sorun olarak gördükleri ekonomik eşitsizlik konusunun öbür bir telaşları olduğu ortaya çıkıyor. Türkiye’den Y jenerasyonu iştirakçilerin yüzde 83 üzere büyük bir kısmı ve Z jenerasyonunun da yüzde 76’sı gelirin toplum genelinde eşit olmayan bir formda dağıldığını düşünüyor.
Pek çok kişi değişimi sağlamak için hükümetin dayanak ve ıslahatlarına muhtaçlık duyulabileceğine inanıyor. Türkiye’den Y jenerasyonu iştirakçilerin yüzde 36’sı, Z nesli iştirakçilerin yüzde 28’i “gelir eşitsizliğini lisana getiren/azaltacak siyasetler uygulayan siyasetçilere oy verdim/onları destekledim” formunda görüş bildirdi. Anketin küresel sonuçlarına bakıldığında iştirakçilerin yaklaşık yüzde 60’ı, üst seviye yöneticilerle ortalama çalışanlar ortasındaki gelir farkını sınırlamaya yönelik yasanın ve minimum fiyat ile ilgili yasanın değerli ölçüde yardımcı olacağını söylüyor.
İş dünyasının tesirine ait jenerasyonların görüşleri değişiyor
Son birkaç yılki küresel sonuçlara bakıldığında Y neslinden “iş dünyasının toplum üzerinde çok yahut hayli olumlu bir tesiri olduğunu düşünüyorum” halinde görüş belirten iştirakçilerin azaldığı görülüyor. Bu sayı bu sene birinci sefer yüzde 50’nin altına düşerken 2017’den bu yana ise neredeyse 30 puan azaldı. Türkiye’deki iştirakçiler için ise geçen sene bu oran yüzde 43 iken bu sene altı puan gerileyerek yüzde 37 olarak ortaya çıkıyor.
İş sadakati ile ilgili küresel iştirakçi görüşleri incelendiğinde her iki jenerasyon iştirakçileri da iki yıl içerisinde mevcut işlerinden ayrılmak ve değiştirmek istediklerini belirtiyor. 2021’in oranları yüzde 36 ve yüzde 53 olurken, 2020 ile karşılaştırıldığında oranların az da olsa artmış olduğu görülüyor.
Türkiye’de Y ve Z nesli etraf ve iklim bahislerinde bilinçleniyor
Türkiye’den ankete katılan Y neslinin yüzde 37’si, Z neslinin yüzde 33’ü, salgından sonra daha fazla insanın etraf ve iklim mevzularında harekete geçmeye istekli olacağına inanıyor. Bu adımlar, geri dönüşümden toplu taşıma kullanımının artırılmasına, yeme ve alışveriş alışkanlıklarını değiştirmeye kadar birçok mevzuyu kapsıyor. Küresel iştirakçilerin tümü değerlendirildiğinde ise; iştirakçilerin dörtte birinden fazlası, işletmelerin etraf üzerindeki tesirinin hem olumlu hem de olumsuz olarak satın alma kararlarını etkilediğini söylüyor. (AA)
T24
