“Boğaziçi Üniversitesi’ne iki yeni fakülte kurulmasına dair Cumhurbaşkanlığı kararının yasal dayanağı yok”

Eski Cumhuriyet Gazetesi İcra Heyeti Lideri Akın Atalay, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan kararıyla, Boğaziçi Üniversitesi’ne İrtibat ve Hukuk Fakültesi kurulmasına ait “Boğaziçi Üniversitesine iki yeni fakülte kurulmasına dair Cumhurbaşkanlığı kararının geçerli ve yürürlükte bir yasal desteği bulunmamaktadır.” dedi ve münasebetini açıkladı.

Boğaziçi Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından atanan rektör Melih Bulu tartışmaları sürerken üniversiteye yeniden Cumhurbaşkanı kararnamesi ile yeni iki fakülte kurulması infiale yol açtı.

Akın Atalay Twitter hesabından kelam konusu kararlarla ilgili değerli türel bilgiler paylaştı. Atalay’ın açıklamaları şöyle:

“Dünkü (6 Şubat 2021) Resmi Gazete’de yayımlanan 3518 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararıyla, 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Kanununun ek 30. unsuruna nazaran Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde Hukuk Fakültesi ve İrtibat Fakültesi kurulmasına karar verilmiştir.

Sanki bir Cumhurbaşkanlığı kararıyla fakülte kurmak mevcut hukuk sisteminde mümkün ve geçerli bir idari süreç midir? Bu sürecin yasal desteği var mıdır?
Cumhurbaşkanlığı kararında yasal destek olarak belirtilen 2809 sayılı Kanunun ek 30. unsuru yürürlükte midir?

Fakültelerin nasıl kurulabileceğine ait tek hukuk normu anılan bu kanun mudur? Bu hususta öteki bir hukuk normu var mıdır? Varsa, oradaki düzenlemede ne denilmektedir?
Bu sorulara bir karşılık olması bakımından kanaatimce şunları aktarmak gerekiyor.

Fakültelerin nasıl kurulacağı konusunda hem 2547 sy Yükseköğretim Kanununda (Md.5/f), hem de 2809 sy Yükseköğretim Kurumları Kanunun ek 30. unsurunda düzenleme yapılmış. Birincisinde açıkça “kanunla kurulur” diyor. Başkasında “Cumhurbaşkanı fakülte kurmaya yetkilidir” diyor.

Görüldüğü üzere birebir mevzuda birbiriyle çelişen iki farklı yasal düzenleme, hukuk normu var.
Birebir hususta yasa normları ortasında çatışma ya da birbirine zıt kararlar olursa hukukta tahlil yolu şöyle belirlenir:

1- Normlar hiyerarşisi mucibince üstte (üstün) olan mevzuat, altta olan mevzuatı ilga etmiş (yürürlükten kaldırmış) sayılır. Örneğin Anayasa maddeden, yasa yönetmelikten üsttedir. Lakin bazen eşit tüzel statüdeki iki düzenlemenin birbiriyle çeliştiği durumlar kelam konusu olabilir. İki farklı maddede, birebir hususta iki farklı yasal düzenleme olabilir. Bu durumda ise sonraki tarihli olanın evvelki tarihli olanı, özel kanunun genel kanundaki düzenlemeyi yürürlükten kaldırdığı kabul edilir. Bu hukuk prensiplerini Boğaziçi Üniversitesindeki iki fakülte kurulması sürecine uygularsak karşımıza şöyle bir durum çıkıyor.

Cumhurbaşkanının kararıyla fakülte kurulabileceğine dair 2809 sayılı yasanın ek 30. unsuru 700 sayılı KHK ile kanuna eklenmiş. 700 sayılı KHK 7 Temmuz 2018 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş. Fakültelerin lakin kanunla kurulabileceğine dair 2547 sy kanunun 5/f hususu ise 703 sayılı KHK ile kanuna eklenmiş. 703 sayılı KHK 9 Temmuz 2018 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş.

Görüldüğü üzere fakülte kurulmasına ait iki farklı ve çelişkili düzenleme de normlar hiyerarşisine nazaran eşit seviyede olan KHK ile yapılmış düzenlemelerdir. Burada üst normun alt normu yürürlükten kaldırması kelam konusu değildir. Keza her iki kanun ortasında genel kanun özel kanun bağlantısı olduğunu söylemek de pek mümkün değildir. Bariz olan konu, sonraki tarihli (9/7/2018) normun evvelkinden (7/7/2018) iki gün sonra yayımlanan 2547 sayılı kanunun 5/f unsurundaki düzenleme olduğudur.
Buna nazaran, fakülte kurulmasını Cumhurbaşkanının kararıyla mümkün kılan yasa normu, fakülte kurulmasının fakat kanunla olabileceğini düzenleyen sonraki tarihli yasa normuyla yürürlükten kaldırılmıştır.

Belirtilen bu tüzel durum karşısında, Boğaziçi Üniversitesine iki yeni fakülte kurulmasına dair Cumhurbaşkanlığı kararının geçerli ve yürürlükte bir yasal desteği bulunmamaktadır.

Anayasaya nazaran yönetimin bütün süreçleri yargı kontrolüne olağandır. Şayet bu iki fakültenin kurulmasına dair idari süreç (CB kararı) ilgililerce idari yargıda iptali dava edilirse, olağan olarak yasal desteği bulunmadığından iptali gerekir. Hukukun gereği budur.

Her ne kadar, yargının bağımsızlığı, tarafsızlığı, yargı kararlarının uygulanması bahislerinde ülkemizin durumu aşikar ise de Boğaziçi Üniversitesi mensuplarının hukukuna sahip çıkma iradesini göstermek için mevzuyu idari yargıya taşıması sorumluluğu olduğunu düşünüyorum.”