İlaç devi AstraZeneca’yla aşı tedariki konusunda sorun yaşayan Avrupa Birliği (AB), üyesi ülkelerde üretilen aşıların ihracatını sıkılaştıracağı ihtarında bulundu.
AstraZeneca, geçen hafta AB’ye, üretim sıkıntıları nedeniyle tedarik maksadının gerisinde kalacağını bildirmişti.
Pfizer-BioNTech de aşı tedarikinin azalacağını açıkladı ve bu nedenle AB’deki aşılama suratı yavaşladı.
Ülkeler, yüksek enfeksiyon sayılarını azaltmaya çalışırken, aşı tedariki kritik bir sorun haline geldi.
AstraZeneca’yla yaşanan sorun, ABD ve Almanya tarafından geliştirilen Pfizer-BioNTech aşısının İngiltere’ye tedarikini de etkileyebilir. İngiltere’ye yollanan BioNTech aşıları Belçika’daki tesiste üretiliyor.
AB’den gelen açıklamaları cevap veren İngiltere’nin Aşılamadan Sorumlu Bakan Yardımcısı Nadhim Zahawi, aşı tedarikinin güçlü olduğunu kabul etmekle birlikte, “AstraZeneca ve Pfizer-BioNTech’in Şubat ortası ve natürel ki ilerideki gayelerimiz için kâfi derecede aşı tedarik edeceğinden eminim” dedi.
Avrupa Kurulu’nun Sağlıktan Sorumlu Üyesi Stella Kyriakides, daha evvelki açıklamasında, 27 üyeli AB’nin “vatandaşlarını korumak için her türlü adımı atacağını” söylemişti.
Kyriakides, AB’de Covid aşısı üreten şirketlerin “üçüncü ülkelere her aşı ihraç etmek istediklerinde evvelden haber vermeleri gerekeceğini” belirtti.
Zahawi ise “aşı milliyetçiliği çıkmazı” uyarısı yaptı ve “Tüm dünya inançlı hale gelene dek kimse inançta değil” dedi.
Tüm üye ülkelere toptan aşı tedariki yapan AB’de aşılama sürecinin yavaş olması tenkit almıştı.
AB ne yapacak?
Stella Kyriakides dün Twitter hesabından yaptığı açıklamada, AstraZeneca’yla yapılan görüşmelerin “netlik olmaması ve yetersiz açıklamalar” nedeniyle tatmin edici geçmediğini söylemişti.
Kyriakides, “AB’ye üye ülkeler birlik halinde, aşı geliştiricilerinin uymaları gereken toplumsal ve kontratlardan kaynaklanan sorumlulukları var” demişti.
Avrupa Kurulu üyesi ayrıyeten AB’nin “aşı teslimatlarının detaylı planlarını” istediğini ve şirketle bir sonraki görüşmenin Çarşamba günü yapılacağını açıkladı.
Discussions with @AstraZeneca today resulted in dissatisfaction with the lack of clarity and insufficient explanations. EU Member States are united: vaccine developers have societal and contractual responsibilities they need to uphold.
— Stella Kyriakides (@SKyriakidesEU) January 25, 2021
Almanya Sıhhat Bakanı Jens Spahn da, AB’de ne üretildiğini, neyin gönderildiğini ve dağıtımın adil olup olmadığını bilmenin bir hak olduğunu belirtti.
Spahn, “Burada sıkıntı AB öncelikli olsun değil, sorun Avrupa’nın adil hissesini alması” dedi.
Merkezi İngiltere’de bulunan İngiltere-İsviçre iştirakindeki AstraZeneca, “milyonlarca Avrupalıya mümkün olan en kısa müddette aşı ulaştırmak için elinden geleni yaptığını” açıkladı.
AstraZeneca: AB ülkelerine daha az aşı gidecek
Şirketin Oxford Üniversitesi’yle birlikte geliştirdiği aşı İngiltere’de onaylandı ve aşı şu anda yapılıyor.
Avrupa İlaç Ajansı’nın (EMA) aşıyı ay sonunda onaylanmasının beklenmesine rağmen, şimdi AB’den resmi onay almadı.
AB, şirketle Ağustos ayında 300 milyon doz ve 100 milyon ek doz opsiyonu öngören bir muahede imzalamıştı. AB, onay çıkar çıkmaz teslimatın çabucak başlamasını ve Mart ayına dek 27 ülkeye 80 milyon dozun ulaşmasını umuyordu.
AstraZeneca’nın Avrupa’ya göndereceği aşılar büyük ölçüde İngiltere’de üretiliyor. Fakat kıta genelinde aşının üretildiği öbür tesisler de var.
Geçen hafta AstraZeneca bir açıklama yaptı ve “Avrupa tedarik zincirindeki üretimimizdeki azalma, AB’ye gidecek doz sayısının daha az olması manasına geliyor” dedi.
Yetkililer doz sayısının öngörülenin ne kadar azı olacağını teyit etmedi lakin Reuters haber ajansı bu yılın birinci çeyreğindeki teslimatın 31 milyon doza düşeceğini belirtti. Bu, yüzde 60’lık bir azalma demek.
Sorunun AstraZeneca için genetik gerecin hücrelere girişini sağlayan viral vektörleri üreten, Belçika’daki bir tesisten kaynaklandığı düşünülüyor.
Alman milletvekili Peter Lisse, Reuters’a yaptığı açıklamada, öteki bir yerde değil de AB’deki tedarik zincirinde sıkıntılar yaşandığı açıklamasının “çürük” olduğunu belirtti ve “aşının İngiltere’den kıta Avrupasına gönderilmesinde sorun olmaması gerektiğini” vurguladı.
AstraZeneca aşılarını büyük ölçülerde üreten Hindistan Serum Enstitüsü’nün de yakın vadede üretimini Avrupa’ya kaydırma planı yok.
Avustralya ve Tayland üzere başka ülkeler de AstraZeneca’nın aşı tedarikinde azalma olacağının söylendiğini duyurdu.
AB’deki aşılama süreci nasıl etkilenecek?
AstraZeneca’nın tedarikindeki azalma, Pfizer-BioNTech’in açıklamasının akabinde önemli bir darbe oldu.
Pfizer-BioNTech geçen hafta, Belçika’daki fabrikasında kapasite artırımı için gereken çalışmalar nedeniyle, önümüzdeki birkaç hafta teslimatların gecikeceğini belirmişti.
AB, birlik ülkelerinde yapılmaya başlanan Pfizer-BioNTech aşısından 600 milyon doz sipariş vermişti.
Gecikmeler, Avrupa Kurulu Lideri Ursula von der Leyen’in, Ağustos sonunda AB üyesi ülkelerde yetişkin nüfusun yüzde 70’inin aşılanması vaadini yerine getirmesini tehlikeye attı.
- Avrupa Komitesi ‘Aşı pasaportu’ teklifine sıcak bakmıyor
- Covid-19’a karşı tek doz aşı ne kadar tesirli?
- Macaristan, Rusya’dan Sputnik V aşısı alacağını açıklayan birinci AB ülkesi oldu
T24
