Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Besin Sürece Kısım Lideri Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, Koronavirüs’ü salgını sürecinde, oruç tutarken birebir vakitte bağışıklık sistemini de destekleyecek formda istikrarlı beslenmenin ehemmiyetine dikkat çekti. Kesinlikle sahur yapılması gerektiğini vurgulayan Uzel, “Sağlıklı bir menü ile desteklenen istikrarlı beslenme geleneğini, özellikle Ramazan ayı boyunca bağışıklığı da güçlü tutmak için aksatmamak önemli” dedi.
Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Besin Sürece Kısım Lideri Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, insanların oruç tutarken de günlük besin gereksinimleri dahilinde bedene kâfi ölçüde su, karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve mineral alımı yapmaları gerektiğini vurguladı.
Pandemi nedeniyle bağışıklığı güçlü tutmak çok değerli
Doç. Dr. Uzel, “Ramazan ayında öğün sayısı ve sırası farklılaşacağı için bu nizamı bünyeyi güçsüz düşürmeden sağlamak gerekli; zira güçsüz düşen beden, bir süre sonra hastalıklarla baş etme konusunda düşük randıman gösterecektir. Bu nedenle bilhassa pandemi devri içerisinde sahura kalkmadan oruç tutma alışkanlığından vazgeçilmesi gerekir. Nasıl kahvaltı günlük beslenmenin en değerli öğünü ise sahur da sağlam bir kahvaltı olarak değerlendirilebilir” biçiminde konuştu.
Dr. Uzel, “Vücut direncini arttırmak için A, C ve E vitaminlerini içeren besinler tüketilmeli; selenyum, çinko, magnezyum ve vb. mineralleri alımı omega yağ asidi içeren yiyecekler ile destek edilmeli. Yalnızca D vitamini besinlerde az ölçüde bulunduğu için bu maksatla güneş ışığından yararlanılmalı. Kalsiyum ve fosfor tüketimi haftada en az 2 kere balık ve her gün süt tüketimi ile desteklenmeli. Bilhassa E vitamininin bağışıklık sistemini güçlendirici tesiri bulunmakta. Bu vitamin hastalıkla savaşmak ismine beden direncini arttırmakta ve A vitamininin okside olmasını engellemektedir. Yeşil yapraklı sebzeler, fındık, ceviz ve yağlı tohumlar E vitamini içeriği bakımından güçlü yiyeceklerdir. Bağışıklığı güçlendiren besinlere örnek olarak, somon-sardalye üzere yağlı balıklar, portakal, yeşil çay, yumurta, bal kabağı, taze kırmızıbiber, ıspanak, brokoli, cibez, radika, domates ve yoğurt sayılabilir” diye konuştu.
“Protein ve lif kaynaklı yiyecekler mümkünse birlikte tüketilmeli”
Sahur öğününde ağır yiyecekler tüketmenin sorun oluşturabileceği aktaran Doç. Dr. Ruhan Aşkın Uzel, “Herhangi bir aksilikle karşılaşmamak için protein ve lif kaynaklı yiyecekler mümkünse birlikte tüketilmeli. Sahurda süt, yoğurt, peynir, çorba, zerzevat ya da çok hafif kuru baklagillerden oluşan hafif besinler tercih edilmeli. Bu besinlerden bol lifli olanları tüketilirse uzun süren açlığın sebep olabileceği kabızlık sorunu da ortadan kalkmış olur. Protein kaynakları tek başına olmanın yanında zerzevat eşliğinde de tüketilebilir. Menemen, yumurtalı ıspanak vb. yiyecekler bu seçeneğe örnek olarak verilebilir. Yağda kızartma yerine haşlama ya da fırınlama yoluyla pişirilen yemekler tercih edilmelidir. Gün içerisinde şayet fırsat varsa bedeni yormayacak kısa müddetli fizikî hareketler de zinde kalınmasına yardımcı olacaktır” dedi.
İftarda besinleri süratli hızlı tüketmeyin
İftar sofralarında ise bir öğünde alınması gerekenden fazla ölçüde yiyecek tüketilmemesi gerektiğini söyleyen Uzel, “İftar sofralarında midede çok tokluk oluşmamalıdır. Oruç tutulan saatlerin sonuna yaklaşıldığında düşen kan şekeri, çok yiyecek alımı ile yükselmeye başlar ve istikrar bozulur. Unutulmaması gereken başka bir konu ise beynin tokluk sinyalini 15-20 dakika sonra verdiğidir. Bu müddetten daha kısa vakitte ve süratlice tüketilen yiyecekler, bilhassa yüksek güçte ise tokluk ötesi bir durum ve kilo fazlası olarak bireye geri dönecektir” diye konuştu.
Hava sıcaklıklarının arttığı periyoda denk gelen Ramazan ayında sıvı alımına ihtimam gösterilmesinin metabolizmayı düzenlediğini söyleyen Ruhan Aşkın Uzel, “Yeterli sıvı alınmadığında; bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi üzere sıvı kaybıyla birlikte gelişen olumsuz durumlar yaşanabilir. Tıpkı vakitte pandemi devrinde güçlü tutmamız gereken bağışıklık sistemimiz berbat etkilenebilir. Ramazan ayında da su tüketiminin toplu ölçüde değil, gereken ölçüde, lakin vakte yayarak kâfi yönetebilmesi değerlidir. Susuzluk hissinin giderilmesi için gazlı, şekerli içeceklere yönelmek yanlıştır. Bu şekil içecekler bedende suyun yerini tutmadıkları üzere muhtaçlık duyulan sıvı istikrarını sağlamaktan da uzaktır. Duru yapılmış çorbalar, sulandırılarak hazırlanmış ayran, mesken imali meyve suyu ve limonatalar, sulu yemekler sıvı tüketimini artırmak için önerilebilecek öbür yöntemlerdir” halinde konuştu.
Uzel, yalnızca beslenmenin değil kaliteli uyku tertibi ve bünyeye uygun fizikî antrenmanların de beden direncini arttırmak, bağışıklık sistemini güçlendirmek için ehemmiyetine dikkat çekti. (İHA)
T24
