Diyarbakır Baro Lideri Tahir Elçi, Sur’da çatışmalardan ziyan gören Dört Ayaklı Minare önünde açıklama yapmak istemişti. 28 Kasım 2015 tarihinde açıklama yapan Elçi, “Bu tarihi bölgede, birçok medeniyete beşiklik etmiş, konut sahipliği yapmış bu kadim bölgede, insanlığın bu ortak yerinde silah, çatışma, operasyon istemiyoruz. Savaşlar, çatışmalar, silahlar, operasyonlar bu alandan uzak olsun diyoruz” davetinde bulunmuştu. Lakin Elçi yaptığı açıklamadan dakikalar sonra çıkan çatışmada ömrünü yitirdi. Elçi’nin vurulduğu çatışma Gazi Caddesi’nde, iki PKK üyesi ile polisler ortasında çıkmıştı, bu sırada Ahmet Çiftaslan ve Cengiz Erdur isimli iki polis ömürlerini yitirmişti. PKK üyeleri basın açıklamasının yapıldığı sokağa girmesi ile çatışma buraya sıçramıştı.

5 yıl sonra iddianame hazırlandı

Evrensel’den İnanç Yıldız’ın haberine nazaran vakadan 5 yıl sonra soruşturma tamamlanarak, 20 Mart 2020 tarihinde hazırlanan 41 sayfalık iddianame Diyarbakır 10’uncu Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Birinci duruşma için 21 Ekim 2020 tarihine gün verildi. İddianamede Elçi’nin vurulduğu sırada sokakta silahlarını ateşledikleri İngiltere’de hazırlanan raporla tespit edilen ihraç edilen polis memuru M.B. ile hala faal misyonda bulunan polis memurları S.T. ve F.T. hakkında ‘bilinçli taksirle vefata sebebiyet vermek’ hatasından 2 yıldan 6 yıla kadar mahpus cezası istendi. 

Ayrıyeten iki polisin öldürülmesiyle ilgili PKK üyesi Uğur Yakışır’ı  ‘devletin birliği ve ülke bütünlüğünü bozmak’ ve iki defa ‘kamu görevlisini taammüden öldürmek’ hatalarından toplam üç sefer ağırlaştırılmış ömür uzunluğu mahpusla cezalandırılması talep edildi. Yakışır hakkında Tahir Elçi’yi ‘olası kastla öldürmek’ kabahatinden 20 yıl, polis memuru S.T.’yi ‘öldürmeye teşebbüs etmek’ hatasından 20 yıl ve ‘ruhsatsız silah bulundurmak’ cürmünden beş yıl olmak üzere 45 yıl mahpus cezası daha istendi.

Mevte neden olan tespit edilemedi

Hadise yeri incelemesi Tahir Elçi’nin hayatımı yitirmesinden yaklaşık 5 ay sonra, 17 Mart 2016 tarihinde yapılmıştı. İddianamede bu kısımla ilgili yaşanan çatışmalardan kaynaklı bu tarihte vaka yeri incelemesinin yapıldığını tabir edilerek, fakat bölgenin hadise yeri özelliğinin büyük ölçüde yitirdiğinin belirlendiği ve yapılan incelemelerden bir sonuç elde edilemediği belirtildi. İddianamede isimli tıp ve eksper raporuna nazaran; Tahir Elçi’nin vefatına neden olan atışın hangi silahtan ve açıyla gerçekleştiğinin tıbben ve fiziken bilenemeyeceği lisana getirildi. Tekrar incelenen mermi çekirdeklerinde, boş kovanlarda, plastik ve metal kutular ile birçok malzemede rastgele bir eşleşmenin yapılamadığı belirtildi.

Öteki bir nokta ise cinayetin işlendiği sokakta bulunan güvenlik kameraları Elçi’nin vurulma anını kaydetmemişti. Polis kamera imgelerinde ise 13 saniyelik bir kesinti bulunuyordu. İddianamede bu kısımla ilgili kelam konusu belgeler üzerinde yapılan montaj ve kurgu tetkikinde bütünlük sağlandığını, manipülasyon düşündürür bir ize rastlanmadığı söz edildi.

Rapor, 3 polise işaret etti

Yaşanan bu durumlar üzerine Diyarbakır Barosu’nun talebi üzerine, Goldsmiths, Londra Üniversitesi bünyesinde çalışan Forensic Architecture (Adli Mimarlık) isimli kuruluş tarafından Tahir Elçi’nin öldürülmesine ait detaylı üç boyutlu canlandırılmalı bir teknik rapor hazırlandı. İddianamede bu rapora da yer verilerek, “Tahir Elçi’nin saat yaklaşık 10:55’de 7 saniyelik 12 karelik bir müddet diliminde tek bir mermi ile vurularak öldürüldüğü, örgüt mensuplarının ikisinin de öldürücü atış yapmamış oldukları, hadise yerinde bulunan kuşkulu 3 polis memurunun Tahir Elçi’ye yönelik direkt ateş çizgilerinin mevcut olduğu, polis memurlarından A ile kodlananın vaka tarihinde Uğur Yakışır tarafından karnından yaralanan S.T. olduğu, C ile kodlanın M.S. polis memuru olduğu, D ile kodlanan F.T. polis memuru olduğu, “C” ile kodlandırılanın Tahir Elçi’ye yönelik açık ve manisiz bir ateş sınırı ile silahını ateşlediği, hadise yerindeki polis memurlarından hangisinin kesin olarak Tahir Elçi’nin vefatından sorumlu olduğunun tespiti mümkün olmamakla birlikte kuvvetli cürüm kuşkusu altında olan polis memurlarının saptandığı belirtilmiştir” denildi.

Başsavcılığın hadise yeri değerlendirmesi

İddianamede Tahir Elçi’nin vefatına neden olan mermi çekirdeğinin ele geçirilemediği, bu nedenle Elçinin başına isabet eden mermi çekirdeğinin kimin silahından çıktığının net olarak tespit edilemediği tabir edilerek, şu kıymetlendirme yapıldı: “M.S. F. T. ve S.T.’nin, silahlarıyla terör örgütü üyelerine hakikat ateş ettikleri esnada, mesleksel deneyim ve yetenekleri ile kaçan terör örgütü üyelerini etkisiz hale getirecekleri ve vakada diğer bir şahsa ziyan vermeyecekleri inanç ve niyetiyle hareket ettikleri, maktül Tahir Elçi’nin vefatı biçiminde gerçekleşen neticeyi istemedikleri kabul edilmiştir”

Tahir Elçi’nin vefatına neden olan mermi çekirdeğinin ele geçirilememesi ve maktülün vurulma anının ve bulunduğu durumun imajının bulunmaması dikkate alındığında; PKK/KCK terör örgütü üyeleri olan Uğur Yakışır ve Mahsum Gürkan’ın silahından çıkan kurşunlardan birinin de maktül Tahir Elçi’ye isabet etmiş olabileceği…”

“İddianame, tam bir hayal kırıklığı”

Elçi’nin hayatını yitirmesinin akabinde Periyodun Başbakanı Ahmet Davutoğlu, “Kim bunu yaptıysa ortaya çıkarılacaktır” kelamını vermişti. Lakin cinayetin aydınlatılması istikametindeki tüm davetlere ve kamuoyu baskısına karşın soruşturma aktif yürütülmediği belirtildi.  İddianameden sonra Diyarbakır Barosu Lideri Cihan Aydın, “4 yıl 4 aydan bu yana devam eden soruşturma sonucunda hazırlanan İddianame, tam bir hayal kırıklığı. İddianamenin mantığı tam olarak şu: İşi örgüte yığ ve kurtul. Görünen o ki gerçeğin üstü bir sefer daha örtülecek ve gerçek failler cezasız kalacak.” twiti atmıştı.