Kandilli Rasathanesi yöneticileri İstanbul’da beklenen muhtemel sarsıntıya ait yürütülen çalışmalarda elde edilen bulgularda, Silivri-Kumburgaz-Büyükçekmece’yi içine alan fay kesiminde anormallik yaşandığını, ‘olası kırılma beklenen alan’ olarak bu sınırın öne çıktığını açıkladı

Enstitü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener ile Kandilli Rasathanesi Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Dr. Doğan Kalafat, Kandilli’nin Marmara Deniz tabanı içinde 2013’ten bu yana yaptıkları çalışmalarda ortaya çıkan son tespitleri Milliyet’ten Mert İnan’a anlattı. 

Prof. Dr. Haluk Özener, 8 yıl evvel Japonlarla “Marmara Deniz Tabanı Gözlemevi Projesi’ne başladıklarını ve bu projeden çok kapsamlı datalar elde ettiklerini belirterek, şu bilgileri verdi:

“Deniz tabanına yerleştirdiğimiz elektrik alan ölçüm aygıtları, tabandaki kabuk deformasyonlarını belirleyen açılma ölçerlerin yanı sıra deniz tabanı mikro-deprem ölçüm aygıtları ile tabandaki sismik müşahedelere ilişkin bilgiler bize yeni bilgiler sundu. Birinci bulgular ‘batı paçası’ dediğimiz segmentte yılda 1.5 santim sağ yanal atım gözlemlendi. Yani Kuzey Anadolu Fay Çizgisi yılda 2.5 santim batıya hakikat kayarken, Tekirdağ-Şarköy açıklarından Marmara Ereğlisi açıklarına uzanan fay çizgisi (batı segmenti) 1.5 santim sağ yanal atım, tekrar bu segmentte 1 santimlik daima güç salınımı tespit edildi. Bu boşalım başka segmentlere nazaran daha düşük bir risk olarak yorumlanabilir. Tekirdağ-Şarköy açıklarından Marmara Ereğlisi açıklarına uzanan fay çizgisi (batı segmenti) boyunca yapılan ölçüm sonuçlarına nazaran bu alandaki zelzele riski Silivri’den-Büyükçekmece açıklarına uzanan orta segmentten daha düşük olarak yorumlanabilir.”

“Batı’da risk düşük”

Dr. Doğan Kalafat da Marmara’dan geçen Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun 2 ana kola ayrıldığını tabir ederek, şunları söyledi:

“Marmara Denizi’nde tek bir fay kesimi yok. Birçok fay modülü (segment) var lakin biz Kuzey kolu üzerindeki ana fay kesimlerini inceliyoruz. Fay zonunun Marmara Denizi’nden geçen Kuzey kolu genel olarak Batı, Orta, Doğu olmak üzere 3 ana modülden oluşuyor. Batı ve orta segmenteki çalışmalarımız bitmek üzere. İstanbul Prens Adaları açlıklarından Çınarcık-Yalova açıklarına uzanan doğu segmentine ilişkin bilgiler ise pandeminin sona ermesiyle ele alınacak. Bilgiler bize batı segmentindeki gücün daha yavaş biriktiğini ve bu alandaki sarsıntıların daha derinde gerçekleştiğini göstermiştir. Bu nedenle de batı segmentte muhtemel sarsıntı olma potansiyelinin göreli olarak daha az risk taşıdığı formunda yorumlanabilir.”

“Silivri-Kumburgaz-Büyükçekmece, muhtemel kırılmanın beklendiği alan olarak öne çıkıyor”

Özel ölçüm aygıtlarından alınan bilgilerin tahlilinden yararlandık. Batı segmentindeki ağır güç boşalımı kelam konusu. Lakin Orta Marmara’da daha zahmetli bir tablo kelam konusu. Bu segmentte en son meydana gelen zelzelenin 1766’da olduğu çeşitli bilim adamları tarafından kabul edilmektedir. Yaklaşık 250 yılı aşkın müddettir sarsıntı olmamış bir alanda riskin daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıyeten orta segmentte Japonlar ile yaptığımız çalışmada, sismik süratlerde değişkenlikler, sürat kontrasları görülmüştür. Düşük sürate sahip alanlarda sismik aktivite daha yüksek fakat sismik aktivitenin düşük olduğu alanlarda sismik suratların yüksek olduğunu gördük. Eldeki bilgilere nazaran Silivri açıklarından Büyükçekmece’ye hakikat uzanan orta segmentin gelecekte meydana gelebilecek zelzeleler için aday olduğu formunda yorumlanabilir. Sürat kontrasları muhtemel kırılmanın olacağı yerleri gösteriyor. Yalova açıklarından Prens Adaları’nın önünden hakikat uzanan kesimdeki çalışmaları şimdi tamamlamış değiliz. Şimdiye kadar elde ettiğimiz bilgilere nazaran yüksek anomalilerinin görüldüğü orta segment (Silivri-Kumburgaz-Büyükçekmece) açıkları. Mümkün kırılmanın beklendiği alan olarak öne çıkıyor.”

“Büyüklüğü 7’nin üzerinde olacak”

Özener, sarsıntının 7 büyüklüğümüm üzerinde olacağını söyleyerek şunları kaydetti:

“Başta İstanbul’u etkileyecek Marmara Depremi’nin büyüklüğü 7’nin üzerinde olacak. Tarih veremiyoruz. Bu evrede yapılabilecek tek şey zelzele ziyanlarını azaltmak. Bu tek modüllü bir kırık olabileceği üzere birden fazla kırılmayı da içinde barındırabilir. Marmara Denizi’nin altından geçen tek bir fay kesimi yok. Birçok ve birbirinden farklı kırık kesimleri kelam konusu. Her bir kırık kesimi kendine has özellikler barındırıyor. Batı segmentinde daha derinde sarsıntılar olurken, orta segmentte zelzeleler daha sığ gerçekleşiyor. Lakin ‘Orta segment’in belirli yerlerinde ise hiç sarsıntı aktivitesi görülmemektedir. Tüm bu yorumlar elde edilen bilgilerin tahliline dayalı olarak.”

T24