T24 Haber Merkezi

Jaz müziğini yeni bir formla buluşturan Karsu ile hayata ve müziğe bakışını konuştuk… İçtenliği ve müzikal stiliyle herkesin sevgisini kazanan genç müzisyen Karsu, kendi olmanın benliğine ve müziğine kattı pahaları söz ederken müziğin “enternasyonal bir dil” olduğunu söyledi. Dinleyicilerini hem güldüren hem de düşündüren tabirleriyle kalplerimizi bir sefer daha fethetti. Pandemide sanatın ne kadar değerli olduğunu anladığını söyleyen Karsu, “Ben temel gereksinimlerin çok değerli olduğunu düşünüyorum. Lakin pandemide insanı insan yapanın sanat olduğunun farkına vardım” dedi.  

Size bakınca özünü bir diğer coğrafyada doğmuş olmanıza karşın hiç kaybetmemiş birini görüyorum. İçten, samimi, kendinden diğer biri olmaya çalışmayan, coşkulu, hayat dolu genç bir bayan. Bu türlü bıcır bıcır çocuk üzere lakin öte yandan deneyimler edinmiş, insanları tanıyabilen daha yetişkin bir bayan da birebir vakitte. İsminizi, müziğinizi birinci duyduğum yıllarda da bana bu türlü gelmiştiniz, yani sizin caz müziğini icranız bile hiç caz işitmeye tahammülü olmayan birini bile cezbedebiliyor. Güya içinizde yaptığınız her işe katkısı olan bir öbür ruh var, bunu müziğinize de yansıttığınızı söyleyebilir miyiz? 

Teşekkür ediyorum. Ben ben olduğum için bir oburunun bana bakışı benim  dikkatimi çekmiyor. Lakin sanırım her iki toplumda büyümenin getirdiği harmanlanan bir kültür içinde yetişmemle ilgili bir durum. Türkiye’de çok hayret ediyorlar, lakin benim için bu olağan. Zira benim bildiğim bu. Ve sanırım Hollanda, Türkiye ve hatta dünya insanı olarak her yerden ilham alıyorum ve müzik besteliyor olmamdan kaynaklanıyor bu benim. 

Müziğe girişinize dair pek çok röportajda, televizyon programında konservatuvara alınmadığınızı daima lisana getirdiniz. Bunu birinci kere beş yıl evvel konuşmacı olarak katıldığınız üç yaşında babanızın kayda aldığı bir görüntünüzle başlayan TEDx İstanbul konuşmanızda da lisana getirmiştiniz. Sonrasında daha coşkulu daha kararlı adımlar attınız üstelik her şeye karşın. Bir şey beşerde çocukluktan gelen bir tutkuyla maya alınca sanırım onu hiçbir güç engelleyemiyor. Bu önemli reddedilişin sizi durdurmaya sizce neden gücü yetmedi? 

Ben, evet konservatuvara alınmadım. Lakin kalbim müzikleydi. Bırakamıyordum. 18 yaşındaydım müracaat ettiğimde ve 4 yıldır da beste yapıyordum. Birçok müzik yarışını kazanmıştım. Kendime inancım vardı. “Deneyeceğim” dedim ve devam ettim: tuttu! 

Natürel ki ardımda takviye vardı. Ailem ve sonra birlikte çalıştığım hoş beşerler. 

Tahminen bizim kültürümüze has bir şeydir ancak ne iş yaparsanız yapın ona kattığınız yorumlama biçimi değerlidir. Bir yazı yazarsınız farklı bir açıdan baktığınızı söylersiniz bu biçimde ya da keman çalarken perdeleri basıp nağme yapmak üzere. Bu yemek yaparken de o denli sanırım. Yorumunuzu katarak, kendi üslubunuzu, şeklinizi ortaya koyarak ve olağan ‘asıl’ olanı bozmadan. Akademi de, alaylı eğitim de  -çekirdekten gelmek yani- yorumlama kabiliyeti istiyor ancak bunu kabullenmiyor da bir bakıma. Bir müzisyenin ön kabul şartları çıkıyor münasebetiyle ortaya. Sizin için bir şeyin kabul görmesi için yorumlama biçimi, kıymetli mi? Neden değerli? 

Benim konservatuvara kabul edilmemem bana çok daha faydalı oldu. Konservatuvardaki doçentler değil, ben kendi tarzımı geliştirdim. Konservatuvarı bitirmiş olsaydım, orada verilen derslere nazaran söylemem ve yorumlamam gerekirdi. Yani beyindeki kreyatif kısmı körleştirirdi. Artık, ooohh rahat, kebap… İstediğim halde besteliyor ve söylüyorum. Ben beğeniyorum ve seyircilerimde beğeniyor. 

–Bir mülteci çocukla karşılaştığınız o günü anlatırken “Eve döndüğümde bunu nasıl anlatacağım?” Demiştiniz, yeniden bir konuşmanızda. Bunun için müziğin “Enternasyonel bir dil” olduğunu vurgulamıştınız. Hangi kolda olursa olsun sanatın şu özelliği insanı yaşatıyor sanırım; konuşarak tabir edemediğimiz ya da ne kadar dillendirsek de o biricik duyguyu karşıya iletemediğimiz durumlarda yazı, heykel, fotoğraf, müzik sahiden de o biricik duyguyu aktarırken beşere temas etmede daha mı güçlü? 

Sanatın ne kadar değerli olduğunu bu pandemide anladım. Ben temel gereksinimlerin çok kıymetli olduğunu düşünüyorum. Ancak pandemide insanı insan yapanın sanat olduğunun farkına vardım. Onun için bu pandemi devrinde bir hastanenin Corona kısmında her Perşembe küçük bir konser veriyordum ve çok hoş anlar yaşadık. Her memleketten beşerler vardı. Bir yaşlı amca (Türk), “Ah piyano gerisinde müzikler söyleyeceklermiş” diye düşünüp odasından çıkmıyordu. Ne vakit “Leylim ley” müziğini duydu, odasından çıktı ve birlikte söyledik. Akabinde Amsterdam hakkında söylediğim müzik da Hollandalı hastaların çok güzeline gitti ve bir an olsun hasta olduklarını unuttular. 

Şu an Hollanda’da çok tutulan bir müzik programına katılıyorum. Her Perşembe yayınlanıyor. Geçen hafta “Hijo de la Luna” müziğini İspanyolca söyledim ve inanılmaz çok tepki geldi. Düşün, İspanyolca ve herkes “Tüylerimiz diken diken oldu” diye yazdılar. Müzik enternasyonal bir “dil”.

Türk toplumunda babalar sanatsal alanlara pek güzel bakmaz. Babanızın takviyesini almış olmanız da kıymetli ve hoş. Aileniz müziğe gerçek yönelmiş olmanızda ne kadar tesirli oldu?

 Biz ailecek birbirimizi sıkı tutan ve destekleyen çekirdek bir aileyiz. Hem annem, hem babam kendi çoçukluklarında kaidelerin getirmiş olduğu nedenlerden ötürü yapamadıklarını “Çocuklarımıza sunacağız“ demişler. Eğitim ve öğretim ikisi için de çok kıymetli idi. Vilayetle üniversiteye gitmenize gerek yok. “Hobinizi meslek edinin ve en düzgünü olmaya çalışın” dediler. Sanırım bu siyasetten yola çıktım ben. Evet, babamın dayanağı ve almış olduğum kararlarda gerimde olması doğal ki benim için çok değerli.

Bu müzik mesleğinde çok geziyor, her topluma girip çıkıyorsun, çok acayip durumlarla karşı karşıya kalıyorsun. Örneğin; 2021’de Türkiye’de orkestra ile turladık ve Çingene kampında, hapishane önünde konserler verdik. Ancak birebir vakit Hollanda kraliçesinin bulunduğu bir davetiyede Ankara’da tıpkı masada yemek yedik. Bu olayları yaşadığında yeteri kadar gereç oluyor. Siyah; teksti nasıl okuduğunuza bağlı… )

Şu yanınız çok beğenilen hem tekrar söylemek hem de buradan bir soru yöneltmek için tekrar ediyorum: Sırf bizim coğrafyamızda değil, pek çok coğrafyada “anlatıcı kadınlar” vardır. Gelenekler, kelamlı tarih bu sayede yaşar biraz da. Siz de çok iyi bir anlatıcısınız. Bu anlatılar, bu kıssalar bir gün bir kitaba döner mi? 

Doğal ki bir gün dönecek, zira o kadar hayret edilecek olaylar yaşadım ki… Yalnız vaktim yok. O kadar proje, konser, yemek programları vesaire yapıyorum ki. Tam mesleğimin doruğundayım sanırım. Şu an, “Durun, ben kitap yazacağım” diyemem.

Kitap lafzını etmişken, Karsu ne tıp kitaplar okur? Kitap okumaya vaktiniz oluyor mu? Türkiye’den ve dünyadan hangi muharrirleri takip ediyorsunuz müzikle ilgili olarak da alışılmış? 

 Evet, kitap okuyorum. Seyahatte ve pandemi periyodunda vakit buldum. Thriller, biyografiler, yemek kitapları alıyorum ve okuyorum. Okumak çok önemli… Yazdığım besteler için de ilham veriyor. 

Irkçı, sınıfsal, ayırt edici, zalimce elemeler yapan hiçbir şeyden hoşlanmadığınızı biliyorum. Ayrımcılıktan da hoşlanmıyorsunuz, bu en sevdiğim yanınız. Bunu pandemi periyodunda bir otelin spor salonunun sizin için kapatıldığını anlattığınızda da öğrenmiştik aslında. Ayrıcalıklı olmak sizi utandırıyor mu? Yani herkese birebir muamele edilmesi, hürmet gösterilmesi gerektiğine inanıyorsunuz değil mi? Herkesin eşit olduğunu toplumlar ne vakit nasıl öğrenecek sizce? 

Bu güç. Zira birçok vakit bilerek yapmıyor beşerler. “Hizmet vereyim”, müspet niyetle yapmıştır spor salonu sahibi de. Yalnız benim öteki orada bulunan şahıslardan farkım yok ve tıpkı muameleyi bana da uygulamalarını isterim. Ben şöyle derim; benim konserime yaşlı bir nene gelip bakabilir ve kocaman bir holdingi olan biride. Ben bunların ortasında nasıl ayrımcılık yapayım? 

Yalnız ne vakit ayrımcılık ziyanlı, onu Ahmet Ertegün tıbbımızda sahneledik (Atlantic Records kurucusu Kim olduğunu bilmiyorsanız google-layın). Siyahî beşerler ABD’de art kapıdan girerlermişti. Bu kuralı birinci değiştiren Ahmet Ertegün olmuş. Martin Luther King Türk elçisine teşekkür mektubu göndermiş.

Müzikten çok az kelam etmiş üzere görüneceğiz tahminen fakat aslında müzikten çok kelam ettik bence şu ana kadar. Müziğinizin içindeki her şeyden kelam ettik. Kişiliğinizden, niyet yapınızdan, anlatıcılığınızdan vb. Son olarak şunu sormak istiyorum; Bu ülkeyi asla kıyaslamıyorum öbür bir ülke ile fakat bir dünya görüşünüz var, dünyaya bakma biçiminiz… Eğitimden, toplumsal yapıya, kültürlenme biçimine kadar -okullardaki müzik eğitimi de dâhil-  bu ülkeyi nasıl görüyor, nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu ülke deyince hangi ülkeyi anımsıyorsunuz? Üstte yazdığınız üzere ben o ülke, bu ülke olarak anımsamıyorum. Dünyanın neresine giderseniz gidin eğitim çok değerli. Yalnız metodlar her memlekette farklıdır. Annem eğitim uzmanı. Sanırım okullardan fazla meskende aldığım eğitim beni ben etmiştir.

Beni kırmadınız yanıtladınız. Teşekkür ederim.

 Ben teşekkür ediyorum.

T24