Kimya dalındaki birleşme ve satın almalar, pandeminin tesiriyle daraldı. Danışmanlık şirketi Kearney’in datalarına nazaran 2017 yılında dünya genelinde kimya kesiminde 407 milyar dolarlık birleşme ve satın alma gerçekleşmişti. Bu sayı 2019’da 318 milyar dolara gerilerken, 2020’nin birinci yarısında ise 125 milyar dolarlık satın alma ve birleşme operasyonu gerçekleşti.

Kimya kesiminde ortalama birleşme ve satın alma büyüklüğünde de gerileme yaşandı. Ortalama mutabakat büyüklüğü 2017’de 213, 2018’de 255 milyon dolar büyüklüğündeydi. 2019’da 178, 2020’nin birinci yarısında ise 118 milyon dolara indi.

Birleşmelerin emeli değişti

Kimya kesiminde birleşme ve satın almaların makroekonomik ortamdan direkt etkilendiğini vurgulayan Kearney Türkiye Yöneticisi Onur Okutur, petrol fiyatının yüksek seyrettiği 2013 ve 2018’de şirketlerin bölgesel genişleme ve eser çeşitlendirme gayesiyle birleşme ve satın almaya yöneldiğini; Covid kaynaklı belirsizliklerin arttığı 2020’de ise daha az riskli, kârı artırmaya yönelik yatırımların yük kazandığını belirtti.

Kearney raporunda, pandeminin global tedarik zincirinde aksamalara neden olduğu ve bu nedenle şirketlerin tedarik kaynaklarını yerelleştirmeye yönelik satın almalara gittiği de vurgulandı. Kimya kesimindeki birleşme ve satın almalarda öne çıkan bir öbür eğilim ise şirketlerin iyi tanıdıkları kendi ulusal pazarlarında birleşme ve satın almaları tercih etmeleri…

Bölüm yöneticileri karamsar

Kearney Türkiye Yöneticisi Onur Okutur, pandeminin yol açtığı olumsuz şartlar nedeniyle birleşme ve satın almalardaki gerilemenin 2021’de de süreceği öngörüsünde bulundu. Onur Okutur, Kearney’in kimya dalına ait raporu için görüşülen dal yöneticilerinin karamsar olduğuna dikkat çekti. Kearney’in anketine nazaran birleşme ve satın almaların sayısında azalma bekleyen kimya dalı yöneticisi sayısı 2020’de, geçtiğimiz yıla nazaran üç kat arttı. Bilhassa Çin ve Hindistan’da, birleşme ve satın almalarda azalma bekleyen yönetici sayısında büyük bir artış yaşandığı dikkat çekti. Gerçekten Çin ve Güneydoğu Asya’da nihayetlenme etabında olan birleşme ve satın almalar ertelendi. 

Pandemiden sonra canlanacak

Bununla birlikte Kearney’in raporunda, kimya kesimindeki birleşme ve satın almaların iki yıl sonra tekrar artış eğilimine gireceğini de öngörüldü. Bunun nedeni, pandemi nedeniyle ertelenen mutabakatların önümüzdeki yıllara ertelenmiş olması. Kearney Yöneticisi Onur Okutur, “Biriken mutabakatların nihayetlenme basamağına girmesiyle birlikte 2022’den sonra birleşme ve satın almalarda güçlü bir canlanma bekliyoruz” dedi.

Onur Okutur, bilhassa gelişmekte olan ülkelerde birleşme ve satın almaya husus olabilecek çok fazla şirketin bulunmadığına da dikkat çekti. Okutur, bu durumun Covid sonrasında birtakım lokal oyuncuların kıymetlerinde yükselişlere yol açacağını belirtti.