Kooperatifler Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Şurasında kabul edildi.

Kanuna nazaran, paydaşlık başvurusu yapıldıktan sonra kooperatif yönetim heyeti, başvuruyu bir ay içinde sonuçlandıracak ve müracaat sahibine bildirecek. İdare şurası, ana mukavelede belirtilen kuralları taşıyanları iştirake kabulden kaçınamayacak.

İştirak hissesinin pahası, kooperatiflerin maksat ve faaliyet mevzularına nazaran ilgili bakanlıkça artırılabilecek.

Sigortacılık Kanunu kapsamında sigortacılık faaliyetinde bulunacak kooperatifler için en çok hisse taahhüt hududu uygulanmayacak ve iştirak hissesinin kıymeti ilgili kurumun görüşü alınarak belirlenecek.

İdare heyeti yıllık faaliyet raporu, gelir masraf farkı hesapları, bilanço ve denetçi raporları, ortaklar tarafından elektronik ortamda da incelenebilecek.

Seçimlerde aday olan bireylere, genel şura toplantısına katılma hakkını haiz ortakları gösterir listeye erişme imkanı sağlanacak.

Genel konsey toplantılarını birleştirebilme mühleti, idare ve kontrol heyeti misyon mühletinin üst hududuyla uyumlu hale getirilerek 3 yıldan 2 yıla indirilecek.

Genel konsey toplantısı, ana kontratta karar bulunması koşuluyla elektronik ortamda da yapılabilecek.

Çalışma konusu, ortak sayısı ve ciro üzere kıstaslara nazaran belirlenen kooperatiflerin idare şurası ile denetleme organı üyeleri ve yedekleri, seçilmelerini takiben en geç 9 ay içinde kooperatifçilik eğitim programını tamamlayacak.

İdare konseyi kendi tutanakları, genel konsey tutanakları, ortak listeleri, gelir-gider hesapları ve yıllık bilançonun tarzına uygun olarak hazırlanması ve saklanmasından, tetkik olunmak üzere denetçilere verilmesinden sorumlu olacak. Ayrıyeten vazifesi sona eren idare şurası üyeleri tarafından sorumlulukları altında bulunan para, mal, defter, evrak ve diğer kooperatif varlıkları seçimlerin yapıldığı genel heyet toplantı tarihinden itibaren 3 iş günü içinde tutanakla yeni seçilenlere teslim edecek.

Genel şura tarafından, denetleme organı olarak vazife yapmak üzere en fazla 4 yıl için en az bir yahut daha fazla denetçi seçilecek.

Denetçi, genel şura namına kooperatifin bütün süreç ve hesaplarını tetkik edecek.

Denetçi raporu genel heyete sunulmayan kooperatiflerde, finansal tablolar, idare konseyi yıllık faaliyet raporu ve ibra hakkında alınan kararlar geçersiz olacak.

Kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefil olan kooperatifler ile kamu kaynaklı ziraî desteklemelere aracılık yapan kooperatiflerin idare şurası üyeleri, bunların ortağı olduğu üst kuruluşlarda misyon alsalar dahi sadece bir fiyat yahut huzur hakkı alabilecek.

Dış kontrol

Kooperatiflerin dış kontrol sisteminin yine düzenlenmesi ve aktif kontrol sistemi kurulması hedefleniyor.

Buna nazaran, bakanlıkça çalışma konusu, ortak sayısı ve ciro üzere kıstaslar dikkate alınarak belirlenen kooperatif ve üst kuruluşları dış kontrole tabi olacak. Dış kontrol, finansal tabloların kontrolü formunda olacak. İdare şurasının yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile dengeli olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da dış kontrolün kapsamı içinde yer alacak.

Dış kontrol, genel heyetçe alınan karar doğrultusunda Kamu Nezareti, Muhasebe ve Kontrol Standartları Kurumunca yetkilendirilen bağımsız denetçiler, Özgür Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu’na tabi meslek mensupları, ilgili bakanlıkça dış kontrolle yetkilendirilen, bağlı olunan merkez birlikleri yahut merkez birliği kurulamamışsa bağlı olunan birliklerce yapılabilecek.

İlgili bakanlıkça dış kontrolle yetkilendirilen birlik ve merkez birlikleri, Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili kararlarına nazaran bağımsız kontrole tabi olacak. Dış kontrol yapacak denetçiler ile kontrol yetkisi verilen birlik ve merkez birliğinin kontrolle görevlendirilen işçisi, misyonları sebebiyle işledikleri cürümlerden ötürü fiillerinin niteliğine nazaran Türk Ceza Kanunu’nun kamu görevlilerine ilişkin kararları uyarınca cezalandırılacak.

Kooperatifler, kooperatif birliklerine, kooperatif birlikleri de merkez birliğine ortak olmadığı takdirde kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefalet sağlayamayacak, kamu kaynaklı ziraî desteklemelere aracılık yapamayacak, bu kapsamdaki müracaatlarda birlikler kooperatifleri, merkez birliği de birlikleri iştirake kabulden kaçınamayacak.

Genel şura için bakanlık temsilcisi mecburiliği

Yapı kooperatifleri, ana kontratta gösterilen işlerin tamamlanması ve ferdi mülkiyete geçilip konutların yahut iş yerlerinin ortaklar ismine tescil edilmesiyle maksadına ulaşmış sayılacak ve dağıtılacak lakin tescil sürecinden sonra yoluna uygun formda ana kontrat değişikliği yapılarak kooperatifin maksadının değiştirilmesi halinde dağılmaya ait karar uygulanmayacak.

Kooperatifler, kooperatif birlikleri, merkez birlikleri ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliği, genel şura toplantılarından en az 15 gün evvel ilgili bakanlıktan temsilci talebinde bulunacak. Genel heyet toplantıları, bakanlık temsilcisinin huzurunda açılacak ve devam edecek. Temsilci, toplantının kanunlara, ana mukaveleye ve gündeme nazaran yürütülmesine nezaret edecek.

T24