Yükseköğretim Kurumlar Sınavı’na (YKS) 3 ay kalmışken aday öğrencilerin üniversiteye hazırlık sürecinde yaşadığı tansiyon, yorgunluk, bıkkınlık ve tasalara bir de pandemi sürecinin getirdiği yüklerin eklendiği.
İstanbul Ayvansaray Üniversitesi Çocuk Gelişimi Programı Öğretim Vazifelisi Uzman Psikolog Beğenilen Akkaya, “Bazen, bu türlü zorlayıcı olaylar karşısında kimilerimiz kendimizi mutsuz ve umudunu yitirmiş hissedebiliriz, özgüvenimiz azalabilir. Bu üzere hisleri hissetmek insan olmanın doğal bir kesimidir ve olağandır. Değerli olan, kendi fikir ve hislerimizin farkında olmak ve onları nasıl denetim edebileceğimizi öğrenmektir; bu sayede gerilim ve tasanın bizi alt etmesini engelleyebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.
“Kendinize gerçekçi amaçlar koyun”
Biraz gerilimli ve dertli olmanın adayları muvaffakiyete götüreceğini belirten Akkaya, “normalin üzerinde telaş bizi ketler, dikkatimizi odaklayamaz, düşünemez hale gelebiliriz, uyku nizamımız bozulabilir, kendimizi çok gergin, huzursuz hissedebiliriz. İnsanlara karşı tahammülümüz azalabilir. Gerilimi denetim etmenin ve başarılı olmanın en değerli yollarından biri, kendimize gerçekçi, ulaşılabilir maksatlar koymak ve bu amaçlara ulaşmak için net bir yol haritası oluşturmaktır. Örneğin; ‘Denemelerde aldığım puana ve öğretmenlerimin fikrine nazaran bu sene İktisat Fakültesine girebilirim, fakat Tıp Fakültesi için 1 yıl daha hazırlanmalıyım’ üzere. Günlük, haftalık ve aylık gayeleri evvelce belirlemek, size kendi ilerlemenizi görme imkanı sağlar. Denetimin kendi elinizde olduğunu hissettiğinizde ise telaşınız azalır” sözlerini kullandı.
Korkuya katşı bu antrenmanları deneyin
Ders çalışmak yerine daima uyumak, dizi izlemek, oyun oynamak üzere etkinliklerle ders çalışmaktan kaçabilir ya da bir oburunun ne vakit ders çalışmaya başlasa mide-baş ağrıları, bulantı, halsizlik üzere bedensel yakınmaları ortaya çıkabileceğini söyleyen Akkaya, “Bir kağıt alın, 3 sütuna ayırın. Bir hafta boyunca imtihanla ilgili aklınıza olumsuz bir niyet geldiğinde bunu birinci sütuna yazın. Bu fikir size nasıl hissettiriyor? Çabucak yanına, ikinci sütuna hissettiğiniz duyguyu yazın. Pekala bu türlü hissettiğinizde ne yapıyorsunuz? Üçüncü sütuna ne yaptığınızı yazın. Kendinizi bir hafta takip edin, böylelikle olumsuz davranışlarınızın kaynağını fark edebilirsiniz. Bir diğer idman düşünelim. Defterinizin boş bir sayfasını açın ve sayfanın bir yanına, kişiliğinizin güçlü yanlarını, beğendiğiniz özelliklerinizi, başarılarınızı, yeteneklerinizi yazın. Sayfanın öteki yanına ise kendinizde beğenmediğiniz, eksik bulduğunuz, değiştirmek istediğiniz özelliklerinizi yazın. Başarılı olmanızı sağlayacak, imtihanı kazanmanıza yardımcı olacak yanlarınız nelerdir ve sizi aşağı çeken özellikleriniz nelerdir? Bunun üstüne düşünün. Son idmanda ise korkumuz çok arttığında kendimize yardım edebileceğimiz bir teknik öğrenelim. Bir koltukta sırtınız dik, ayaklarınız yere basarak, rahat biçimde oturun. Gözlerinizi kapatın. Kendinizi bir ormanda, bir deniz kıyısında, huzurlu, sakin bir yerde hayal edin. Bu hoş yerin tadını çıkarın, görüntüyü izleyin, sesleri dinleyin, kokuları içinize çekin. Tüm duyularınız çalışsın. Etrafınızdaki tüm ayrıntılara dikkatinizi iyice verin. Hayalinizdeki yerde uzanın, bütün kaslarınızı hür bırakın, başınızı, boynunuzu, gövdenizi, bacaklarınızı, ayaklarınızı büsbütün gevşeyin. Derin bir soluk alın, tutun ve yavaşça bırakın. Bunu bir müddet daha tekrarlayın, bedenizi hissedin. Rahatlamış hissettiğinizde gözlerinizi açabilirsiniz. Bunu birinci denemede yapamazsanız, denemeye devam edin, bilhassa gençler canlandırma yapmakta çok yeteneklidir. Bu tıp canlandırmalar, vücudunuzun ve zihninizin yavaşlamasına ve sakinleşmenize yardımcı olacaktır” sözlerini kullandı.
Beslenme ve uykuya dikkat !
İmtihana hazırlık sürecinde vücut ve zihnin sağlıklı ve dinç olabilmesi için kâfi ve istikrarlı beslenmenin ve uyku sistemine dikkat çeken Akkaya, “Özellikle gece uykusu öğrendiğimiz bilgilerin pekiştirilmesi ve hislerimizin düzenlenmesi için çok değerlidir. Tıpkı vakitte, fizikî olarak faal olmak da gerilimi azaltır ve olumlu hisleri güçlendirir, bu nedenle her gün açık havada, şayet mümkünse yeşil alanlarda yarım saat yürüyüş yapmak yararlı olacaktır. Çay, kahve, kola üzere kafeinli içecekleri fazla tüketmek, bizi daha gergin ve sonlu hissettirir, bu nedenle bunların tüketimi azaltılmalıdır. Kendinizi meskene kapatmayın, izole etmeyin, arkadaşlarınızla, sevdiklerinizle yüz yüze yahut bu mümkün olmuyorsa imajlı online formda görüşün, sohbet edin. Müzik dinleyin, güldürü sinemaları izleyin, dua edin. Sizi rahatlatan, gevşeten, sevinçli hissettiren etkinlikler her ne ise kesinlikle bunlara vakit ayırın. Son olarak, unutmayın ki önünüzde kocaman bir hayat var, bu hayatta pek çok imtihanla karşılaşacaksınız, kimi vakit başarılı kimi vakit ise başarısız olacaksınız lakin hayat daima devam edecek ve her yeni gün karşınıza sizin bile iddia edemeyeceğiniz fırsatlar çıkaracak” diye konuştu. (DHA)
T24
