Yoksulluk ve adaletsizliği sona erdirmek için gayret eden insanların oluşturduğu global bir tertip olan Oxfam’ın, Avrupa Etraf Siyaseti Enstitüsü (IEEP) ve Stockhold Etraf Enstitüsünün araştırmalarına dayanarak yaptığı çalışmaya nazaran, hükümetlerin emisyonları azaltmaya yönelik planları, gereksinim duyulan düzeyin gerisinde bulunuyor.
Dünyanın en varlıklı yüzde 1’lik bölümünün karbon ayak izinin, Paris Anlaşması’ndaki global sıcaklık artışını 2030’da 1,5 dereceyle sonlandırma gayesine nazaran 30 kat daha fazla olacağı hesaplanıyor.
Kişi başı karbon emisyonu yarı yarıya azalmalı
Sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırabilmek için 2030’a kadar kişi başına düşen karbon emisyon salımınının yılda ortalama 2,3 ton olması gerekiyor. Bu sayı şu an kişi başı emisyon salımı düzeyinin yaklaşık yarısına karşılık geliyor. Buna karşın, güçlü bölümün karbon ayak izi giderek artıyor.
Dünyanın en varlıklı yüzde 1’lik bölümünün karbon ayak izinin, Paris Anlaşması’ndaki global sıcaklık artışını 2030’da 1,5 dereceyle sonlandırma maksadına nazaran 30 kat daha fazla olacağı varsayım ediliyor. Çin’de en varlıklı yüzde 1’lik bölümün emisyonların yüzde 23’ünden, ABD’de yüzde 19’undan ve Hindistan’da yüzde 11’inden sorumlu olacağı iddia ediliyor. Kelam konusu güçlü kısımdan bir kişinin 1,5 derece maksadıyla uyumlu karbon ayak izi düzeyine ulaşmak için, emisyonlarını 2030’a kadar yüzde 97 azaltması gerekiyor.
Dünyanın en varlıklı yüzde 10’luk bölümünün karbon ayak izinin ise olması gereken düzeyden 10 kat daha yüksek olacağı hesaplanıyor. Ortalama gelire sahip yüzde 40’lık nüfusun karbon ayak izinin 2030’da 2015’e nazaran yüzde 9 azalması bekleniyor.
Global nüfusun en fakir yüzde 50’lik bölümünün karbon ayak izinin ise 2030’da hala 1,5 derece gayesiyle uyumlu düzeyin çok altında kalacağı öngörülüyor.
“Yalnızca dünyadaki en güçlü yüzde 10’un emisyonları, 9 yılda bizi kararlaştırılan sonun ötesine götürebilir”
Oxfam İklim Siyaseti Lideri Nafkote Dabi, rapora ait değerlendirmesinde, dünyadaki “azınlık elitin” atmosferi daha fazla kirlettiğini belirterek, “Emisyonlar, dünyada olumsuz hava şartlarına yol açıyor ve global ısınmayı sınırlama gayesini tehlikeye atıyor. Sadece dünyadaki en varlıklı yüzde 10’un emisyonları, önümüzdeki 9 yıl içinde biz kararlaştırılan sonun ötesine götürebilir. Bu, halihazırda ölümcül fırtınalar, açlık ve yoksullukla karşı karşıya olan dünyadaki en savunmasız insanlardan kimileri için feci sonuçlara yol açacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
“Mega yatlar, özel jetler ve uzay seyahati üzere yüksek karbon tüketimini kısıtlamaya yönelik tedbirler alınmalı”
IEEP Düşük Karbon ve Döngüsel İktisat Program Direktörü Tim Nazaran de karbon emisyonlarındaki artışta dünyadaki güçlü kesitin değerli hissesi olduğunu kaydederek, “İklim ve eşitsizlik krizleri birlikte ele alınmalı. Mega yatlar, özel jetler ve uzay seyahati üzere yüksek karbon tüketimini kısıtlamaya yönelik tedbirler alınmalı. Fosil yakıt sanayilerindeki ağır yatırımları frenlemeye yönelik tedbirler gerekiyor” tabirlerini kullandı.
İklim değişikliğiyle uğraş kapsamında gelecek 25 yılda net sıfır emisyona sahip güç sistemine geçişin, global iktisada 26 trilyon dolar yarar sağlayacağı öngörülüyor. (AA)
T24
