Peru’da Aydınlık Yol Hareketi önderi Abimael Guzman, 86 yaşında hayatını yitirdi.
Takma ismi Lider Gonzalo olan eski İdeoloji Profesörü Guzman’ın mevt haberi Perulu yetkililerin Twitter paylaşımıyla kamuoyuna duyuruldu. Son aylarda sıhhat durumu gitgide berbatlaşan Guzman, 1992 yılından beri cezaevindeydi.
Brookings Enstitüsünden Vanda Felbab-Brown; Guzmán’ı “Fidel Castro dışarıda tutulursa, bir hükümeti devirip iktidarı almaya en çok yaklaşan Latin Amerikalı devrimcidir” diye nitelendirmişti.
Abimael Guzman kimdir?
Tam ismi Manuel Rubén Abimael Guzmán Reynoso olan ve Lider Gonzalo olarak tanınan Guzmán, Peru’da bir periyot efsaneleşen ve Peru Komünist Partisi’ndeki ayrışma sonucu kurulan Aydınlık Yol’un başkanıydı.
Aydınlık Yol hareketi başlarda yalnızca Peru üniversiteleri etraflarıyla hudutlu kaldı. 1970’li yılların sonlarına hakikat ise Ayacucho bölgesinde bir gerilla kümesine evrildi. 1980 yılının Mayıs ayında küme Peru hükûmetine karşı savaş açtığının ilanı olarak Ayacucho bölgesindeki Chuschi köyüne baskın düzenleyerek 1964 yılından beri birinci defa bir seçimin gerçekleşmesine pürüz olmuş oldu. Vakitle büyüyen gerilla hareketi Lima eteklerinde kadar genişledi. Aydınlık Yolun gayesi hükûmeti çaresiz bırakacak kadar ülkede denetimi ele alıp iktidarın alınabileceği bir ortam sağlamaktı. Gerillalar yalnızca asker ve polisleri değil her türlü hükûmet görevlilerini, grev kırıcı emekçileri, hükûmetle işbirliği yapan köylüleri ve hatta öteki sol örgütleri de amaç almaktaydı. Ağır iç savaş ortamında yaklaşık 70 bin kişinin hayatını kaybettiği iddia edilmektedir.
Birebir vakitte eski bir ideoloji profesörü de olan Guzmán, Aydınlık Yol hareketi ile birlikte 1980 yılından itibaren silahlı çabaya başlamış ve Peru devletine karşı tesirli hareketler gerçekleştirmişti.
Aydınlık Yol hareketi Guzmán’ın fikirlerini ve yapıtlarını marksizm leninizm ve maoizm ideolojisi üzerine kurulmuş yeni bir teorik anlayış olarak değerlendirmiştir. 1989 yılında yaptığı değerlendirmede Guzmán artık stratejik istikrarın sağlandığı ve eski rejimin artık yönetemez haline geldiğini öne sürerek stratejik taarruz kademesine geçeceklerini ilan etti.
1990 yılında darbeyle gelen Fujimori hükümetinin antikomünist iktidarının Aydınlık Yol gerillalarına karşı başlattığı ağır akınlar ve kontrgerilla faaliyetleri sonucu, 1992 yılında Lima’da yapılan bir mesken baskınında Guzmán yakalandı. Guzmán yakalandıktan sonra bir kafeste tutulurken çekilen fotoğraf uzun devir konuşulmuştur.
Aydınlık Yol gerillalarının yargıçları öldürmesinden çekinen Peru devletinin, mahkemelerde yargıçların yüzünü kapatarak gerçekleştirdiği yargılama sonucu Guzmán ömür uzunluğu mahpus cezasına çarptırılır.
29 yıldır ağır tecrit altında tutulan ve kimseyle görüşmesine müsaade verilmeyen Guzmán 20 Temmuz Salı günü sıhhat meseleleri nedeniyle hastaneye sevk edilmişti.
T24
