Ülker Kümesi’nin kurucusu Sabri Ülker anısına, besin, beslenme ve sıhhat alanındaki bilgilerin topluma ulaşmasına dayanak olmak gayesiyle kurulan Sabri Ülker Vakfı’nın Bilim Mükafatı, hücrelerde yaşlanma sonucunda biriken hasarların doğal yollarla nasıl tedavi edilebileceğini araştıran Berkeley (UC Berkeley) Moleküler ve Hücre Biyolojisi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Elçin Ünal’a verildi.
Kanser ya da Alzheimer üzere hastalıkların ortaya çıkma bahtı azalabilir
Bilimsel mesleğini mayoz bölünme ve yaşlanmanın bağları üzerine kuran Doç. Dr. Elçin Ünal, hücrelerde yaşlanma sonucunda biriken hasarların doğal yollarla nasıl tedavi edilebileceğini araştırıyor. Ünal ve takımının temel emeli, hücresel yaşlanmayı anlayıp geriye çevirmeyi başarmak. Lisedeki bir öğretmeninden ilham alarak Bilkent Üniversitesi’nde Moleküler Biyoloji ve Genetik okuyan Ünal, ABD’deki Johns Hopkins Üniversitesi’nde doktorasını yaparken mayoz bölünme üzerine odaklanmaya başladı. Doktora sonrası dünyanın en iyi üniversitelerinden biri olan MIT’te mayoz bölünme konusuna tartı veren Ünal, alandaki birçok araştırmacı, “yaşlanmanın mayoz bölünme üzerine etkisini” araştırırken, bunun aksisini yaparak “mayoz bölünmenin yaşlanma üzerine etkisini” araştırmaya karar verdi.
Mayotik farklılaşmanın unsurlarını tanımlamayı hedefleyen Ünal, 2014’te UC Berkeley’de Moleküler ve Hücre Biyolojisi Bölümü’ne katıldı ve yenilikçi araştırmalarını burada kendi ismiyle kurduğu laboratuvarda devam ettirdi. Beslenme tarzı, antrenman, uyku nizamı, sigara, alkol kullanımı ve gerilim üzere etkenlerin hem hücre hem de organizma yaşlanmasını etkilediğini belirten Ünal, “Yaşlanma sonucunda hücrelerde protein kalite denetimi ve organel işlevlerinde düşüş gözlenir. Bedenimizdeki üreme hücreleri bu hasarları doğal olarak etkisiz hale getirebiliyor. Şayet üreme hücrelerinin bunu nasıl başardığını anlayabilirsek, başka hücrelere de bu düzenekleri uygulayabiliriz. Yaşlanma, kanser ya da Alzheimer üzere çok değişik tipteki hastalıkların birinci risk faktörü. Şayet yaşlılık sonucunda ortaya çıkan hasarları hücre düzeyinde tedavi edebilirsek, değişik tipteki hastalıkların ortaya çıkma talihini da azaltabiliriz” diye konuştu.
T24