Birinci çeyrek yüzde 7’lik büyüme datalarının akabinde PMI (satın alma yöneticileri endeksi) ve BloombergHT tüketici itimat endeksi bilgilerindeki düşüş, ortaya iki başka tablo çıkardı.
Mayıs ayındaki tam kapanmanın da tesiriyle bugün açıklanan PMI 49,3 düzeyine gerileyerek, 1 yılın akabinde birinci sefer eşik paha olan 50,0’ın altında kaldı. Öte yandan BloombergHT’nin tüketici inanç endeksi ise 55,20 ile son 11 yılın en düşük düzeyinde gerçekleşti.
TIKLAYIN: İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi pandemi yasaklarının tesiriyle Mayıs ayında geriledi
TIKLAYIN: Bloomberg HT: Tüketici inancı son 11 yılın en düşük düzeyinde
Paraanaliz’de yer alan tahlilde kelam konusu düşüşlerin sebebinin yalnızca Mayıs ayında yaşanan kapanma ve Türkiye genelinde uygulanan kısıtlamalar olmadığına dikkat çekildi.
“Türkiye iktisadı istikamet değiştiriyor”
Tahlilde, Covid-19 salgınının imalat endüstrisini olumsuz etkilediği lakin 2020’de iktisada sağlanan mali ve kredi dayanaklarının tesiri geçtikçe Mayıs ayı datalarına yansıdığı ve Türkiye iktisadının taraf değiştirdiği söz edildi.
Ayrıyeten üretim ve yeni siparişler yavaşlarken istihdam artış suratının son bir yılın en düşük seviyesinde gerçekleştiğine dikkat çekildi. Tahlilde, açıklanan dataların ayrıntılarına bakıldığında imalat sanayiindeki tek sorunun Türkiye içindeki kısıtlamalar olmadığı söylendi.
Tedarik problemleri ve hammadde teminindeki zorluklara değinilen tahlilde şu değerlendirmeler yapıldı:
“Global ekonomik dinamiklere bağlı olarak, Covıd-19 sonrası tedarik zinciri sıkıntıları Türkiye imalat sanayiini de olumsuz etkiliyor. Tedarikçilerin teslim sürelerindeki besbelli artışlar izlenmekte. Ham husus teminine ait zorluklar devam ederken bu durum girdi maliyetleri ile satış fiyatlarındaki artışların hızlanmasında tesirli oldu. Hatta TL’nin Nisan ayından beri devam eden paha kaybına bağlı olarak Mayıs’ta girdi maliyeti enflasyonu Nisan’ın da üzerinde. Doğal olarak da firmalar artan maiyetle güçlü iç talep birleştiğinde, satış fiyatlarını keskin biçimde yükseltti.”
Tahlilde ayrıyeten İmalat sanayi firmalarının şimdilik salgın kısıtlamalarının kalkmasıyla “güçlü büyümeye” yine dönüş olabileceğini düşündüklerini aktardı. Artan maliyetlerin tüketici tarafına yansıtılacağı tabir edilen tahlilde, bu durumun enflasyonist baskıları Mayıs ayının ötesine taşınacağı söylendi.
“Son 11 yılın en düşük itimat endeksi, salgının ötesinde bir duruma işaret ediyor”
BloombergHT’nin son 11 yıldaki en düşük tüketici inanç endeksini açıklaması da yeniden tahlilde, salgının ötesinde bir durum olarak değerlendirildi.
Güvensizliğin artmasına rağmen tüketim iştahının devam ettiğini, önümüzdeki devirde artmaya devam eden enflasyonun mal ve hizmetleri pahalılaştıracağı beklentisini oluşturduğu aktarıldı.
T24
