Koronavirüs aşısında muvaffakiyete ulaştığını açıklayan birinci şirketin gerisinde Türkiye kökenli iki bilim insanı var.
Evli olan Türeci ve Şahin çiftinin bu başarısı, son yıllarda göç konusunun tartışıldığı Almanya’da, göçmenlerin ülkeye ne kadar yararlı olabileceğine dair bir örnek olarak gösteriliyor.
Avrupa Islahat Merkezi baş ekonomisti Christian Odandahl haberin akabinde yaptığı Twitter paylaşımında “Almanya uzun müddet göç konusunda ne kadar açık olması gerektiği bahsiyle uğraştı ve savaş sonrasındaki ‘misafir işçiler’ programı daima sorgulandı” dedi ve ekledi:
“Uğur Şahin’in babası Köln’deki Ford fabrikasında çalışmaya gelen bu konuk çalışanlardan biriydi, artık oğlu dünyayı saran salgına son veren kişi olabilir.”
Uğur Şahin kimdir?
BioNTech’in CEO’su olan Prof. Uğur Şahin, tıpkı vakitte Mainz Üniversitesi Tıp Merkezi’nde çalışıyor.
55 yaşındaki Şahin, daha evvel de eşiyle birlikte kurucusu olduğu Ganymed isimli ilaç şirketinin Bilimsel Tavsiye Konseyi Lideri olarak misyon yapıyordu.
İmmünolog ve onkolog olan Şahin, İskenderun’da doğduktan sonra dört yaşında ailesiyle birlikte Almanya’ya göçmüştü.
Babası Köln’deki Ford fabrikasında çalışan Şahin’in hayali tabip olmaktı.
Bir fabrika çalışanının çocuğu için ulaşması güç bu hayali gerçek kılan Şahin, bugün eşiyle birlikte Almanya’nın en varlıklı 100 şahsı ortasında.
İngiliz Telegraph gazetesine nazaran çift, birinci şirketleri Ganymed’i 1,4 milyar euroya satmıştı.
BioNTech’in piyasa kıymet ise 20 milyar euroyu aştı.
Telegraph, kanser tedavisine odaklanan şirketin pandemiyle birlikte koronavirüsle uğraşa odaklandığını aktarıyor:
“Ocak ayında Prof. Şahin takımını toplayarak ‘Yeni misyonumuz bu virüsü yenmek. Bu insani bir görev’ dedi.”
Ticari başarısına karşın üniversitede ders vermeyi de bırakmayan Şahin, toplantılara elinde bisiklet kaskıyla giriyor ve akademisyen arkadaşları tarafından mütevazi biri olarak nitelendiriliyor.
Hasret Türeci kimdir?
Şirketin kurucularından Dr. Hasret Türeci, on yıl boyunca Klinik ve Bilimsel Müracaat Şurası’nda vazife yaptıktan sonra 2018’de BioNTech Tıp Şefi oldu.
53 yaşındaki Türeci birebir vakitte Kanser İmmünoterapi Derneği Lideri.
Babası İstanbul’da bir tabip olan Türeci’nin ailesi, doğumundan evvel Almanya’ya göçmüş.
Türeci eşiyle Hamburg’da çalışırken tanışmış.
Türeci “Düğün günümüzde bile laboratuvarda çalıştık” diyor.
Çift, Ganymed şirketinde modifiye edilmiş genetik kodlarla bağışıklık sistemine kanserle gayret etmeyi öğreten çalışmalar yapıyordu. Bu uygulamada bağışıklık sistemi, kanserli hücreleri bedene giren bir virüs üzere algılayarak onları ortadan kaldırmaya çalışıyor.
Ganymed’i satışları, Almanya’da o tarihe kadarki en büyük tıp şirketi satışı olmuştu.
BioNTech şirketinde de mRNA teknolojisini kullanarak aşı alanında bir ihtilal yapmayı hedefleyen çift, artık bu sistemi koronavirüs aşısı için kullanıyor.
Euronews’e nazaran çift, koronavirüs salgını global bir pandemiye dönüşmeden evvel bunun gerçekleşeceğini öngörerek 25 yıldır geliştirdikleri bu yolla derhal aşı çalışmalarına başlamaları gerektiğine karar vermiş.
İdare heyetini acil toplantıya çağıran ikili, Çin’de yaşananların tüm dünyayı etkilemeyeceklerini düşünen yöneticileri ikna etmek için uğraş sarf etmiş.
BioNTech nedir?
2008’de Uğur Şahin, Hasret Türeci ve Christoph Huber tarafından kurulan şirket, yıllar içinde tıp alanında pek çok araştırma yaptı.
BioNTech şirketi Eylül 2019’da Bill ve Melinda Gates Vakfı ile HIV ve tüberküloz tedavilerine yönelik de bir mutabakat imzalamıştı.
2020 yılında koronavirüs pandemisiyle birlikte şirket, ilaç devi Prifzer ile SARS-Cov-2 aşısı geliştirmek için bir mutabakat yaptı.
Avrupa Birliği, iki şirketin ortak teşebbüsünden aşı almak için 200 milyon dozluk bir kontrat imzaladı.
Aşının muvaffakiyete ulaşması durumunda Japonya 120, ABD 100 ve Birleşik Krallık da 30 milyon dozluk aşı almak için mukavele imzalamıştı.
Bugünlerde 20 milyar euro pahasını de aşan şirketin piyasa kıymeti, Times gazetesine nazaran Prosche ve Deutsche Bank’tan daha fazla.
Wall Street Journal, şirketin Ocak ayından bu yana pahasını üçe katladığını aktarıyor.
Klasik aşı formüllerine nazaran daha süratli ve daha fazla aşı üretilmesini sağlayan mRNA metodunu kullanan şirket, yıl sonuna kadar 100 milyon dozdan fazla aşı üretmiş olmayı hedefliyor.
Şirketin öbür kurucu ortakları ortasında ise Alman milyarder kardeşler Thomas ve Andreas Struengmann bulunuyor.
Kardeşler, Türeci ve Şahin çiftinin Ganymed şirketinin de ortakları ortasındaydı.
Euronews’a nazaran BioNTech, ocak ayından bu yana daha süratli sonuç alabilmek için Şahin’in baskısıyla haftada yedi gün çalışan iki farklı araştırma kümesi oluşturdu. Şahin, bu çalışmalara “Işık suratı Projesi” (Project Lightspeed) ismini verdi.
O periyotta ABD’ye seyahat yasağı olduğu için, laboratuvarlarda geliştirilen kimi genetik malzemeler Pfizer yöneticilerine ilişkin özel bir jetle ABD’ye taşındı.
Euronews aşının mülkiyet hakkının BioNTech’e ilişkin olacağını lakin paydaşlık gereği Pfizer’a birtakım imtiyazlar verileceğini aktarıyor.
Wall Street Journal, 1.500 kişilik BioNTech’in 100 binden fazla çalışanı olan Pfizer’la muahedesini ise şöyle anlatıyor:
“İki şirket birlikte geliştirdikleri grip aşısını 2020’de denemeye başlayacaktı. Lakin pandemi planları değiştirdi.
“İki şirket bir kontrat bile imzalamadan birlikte çalışmaya dair bir proje için kullarını sıvadı.
“Şahin, ‘Yalnızca itimada dayalı bir halde başladık’ diyor.
“Anlaşma kapsamında BioNTech, mRNA araştırmalarını birkaç yıl evvel bulaşıcı hastalıklar ünitesini kapatmış olan Pfizer’a açtı.
“Pfizer ise aşı geliştirme uzmanlığı ve altyapısını bu aşının üretimine sundu.”
T24
