Kızılötesi taramalar, ünlü Çığlık tablosundaki gizemli yazıyı yazanın ressam Edvard Munch’un kendisi olduğunu gösterdi.
Dünyanın en çok tanınan tablolarından birindeki küçük ve sıkıntı seçilebilen yazıyla yazılan bir cümle, sanat dünyasında birçok varsayımın üretilmesini beraberinde getirmişti.
Fotoğrafın sol üst köşesine kurşun kalemle “Sadece bir meczup tarafından çizilebilir” yazılı.
Norveç Ulusal Müzesi’nin yaptığı testler, yazıyı yazanın Munch’un kendisi olduğunu belirledi.
Birinci olarak 1893’te, o devir Kristiania ismiyle bilinen Munch’un memleketi Oslo’de sergilenen eser, derdin kozmik bir tabiri haline gelmişti. Fotoğrafın tesirleri 90’ların Hollywood dehşet sineması serisi Çığlık’tan (Scream) günümüz emojilerine kadar görülüyor.
Sanat eleştirmenleri uzun müddettir yazıyı öfkeli birilerinin mi, yoksa hayatı boyunca psikiyatrik sıkıntılar yaşayan Munch’un kendisinin mi yazdığını sorguluyordu.
Müze, Munch’un kendi günlükleri ve mektuplarındaki el yazısıyla, fotoğraftaki yazıyı yeni bir teknoloji kullanarak karşılaştırdı ve yazının ressamın kendisine ilişkin olduğu sonucuna vardı.
Eser Oslo’da gelecek yıl açılacak yeni bir müzede sergilenmek üzere elden geçirildi.
1994’te Çığlık tablosu Norveç’teki bir müzeden çalınmış ve İngiliz dedektiflerin saklı operasyonuyla yine bulunmuştu.
‘Derin anksiyete’
Eser birinci görüldüğünde ağır tenkitler almış ve Munch’un akıl sıhhati konusunda tartışmalara yol açmıştı.
Günlüklerine nazaran Munch bu tartışmalardan çok üzülmüştü ve yazıyı bu yansıların akabinde yazdığına inanılıyor.
Munch’un hem babası hem de kızkardeşi depresyon yaşamış ve ressam 1908’de yaşadığı bir hudut krizinin akabinde hastaneye yatırılmıştı.
Munch’un annesi ve ablası ressam 14 yaşına girmeden ölmüştü. Babası da 12 yıl sonra hayatını kaybederken, bir öteki kardeşi akıl hastanesine yatırıldı.
Munch “Kendimi bildim bileli derin bir anksiyete yaşadım ve bunu sanatımda tabir etmeye çalıştım. Bu anksiyete ve hastalık olmadan dümensiz bir gemi üzere olurdum” diye yazmıştı.
Çığlık, Munch’un öteki birtakım yapıtlarıyla birlikte 2022’den itibaren Norveç Ulusal Müzesi’nde sergilenecek.
T24